Küresel çapta girişim yatırımları yavaşlarken Türkiye’de rekor kırıldı
KPMG Türkiye M&A ve 212 ekiplerinin iş birliğiyle hazırlanan “Türkiye’nin Girişim Ekosistemi Yatırımları” raporuna göre 2022 yılı ikinci çeyrek döneminde küresel çapta girişimlere yapılan yatırımlar yavaşlarken Türkiye 82 işlemle altın çağını yaşadı. Öyle ki 82 işlem ile tüm zamanların bir çeyrekte ulaşılabilen en yüksek işlem sayısı kaydedildi. İşlem hacmi bazında zirvede e-ticaret sağlayıcısı sektörü yer alırken en çok işlem et olarak yazılım) sektöründe görüldü.
Birçok ülke çok uzun yıllardır görmediği oranda bir enflasyonu deneyimliyor. Merkez bankasının agresif bir para politikası izlediği gözlemlenirken ABD’nin de teknik bir resesyona girdiği dikkat çekiyor. Haliyle tüm bu ekonomik gelişmeler küresel girişim dünyasını da etkiliyor.
Ancak şaşırtıcı olan şu ki KPMG Türkiye M&A ve 212 ekiplerinin iş birliğiyle hazırlanan ve 2022 yılının ikinci çeyreğini kapsayan “Türkiye’nin Girişim Ekosistemi Yatırımları” raporuna göre tüm ekonomik göstergelere rağmen Türkiye’nin girişim dünyası için başarılı bir dönemi geride bıraktık.
Hatta öyle ki 82 işlem ile tüm zamanların bir çeyrekte ulaşılabilen en yüksek işlem sayısı görüldü. Bunun temel nedeni, tohum yatırımlarının işlem adeti olarak bir önceki çeyreğe kıyasla neredeyse iki katı bir artış göstererek 61 işleme ulaşması oldu.
En fazla işlem sayısı 10 işlem ile SaaS (hizmet olarak yazılım) sektöründe görülürken 9 işlemle fintech ve 7 işlemle e-ticaret sağlayıcısı sektörleri öne çıkıyor.
E-ticaret sağlayıcısı sektörü dikkat çekiyor
İşlem hacmi açısında incelediğimizde en yüksek işlem hacmine sahip olan sektör e-ticaret sağlayıcısı (45,3 milyon dolar) olarak dikkat çekiyor. Bunu 40 milyon dolar ile ulaşım sektörü ve 10 milyon dolar ile SaaS dikeyleri izliyor.
Ayrıca işlem hacmi olarak en büyük olan 10 işlemin toplam hacmin yüzde 76’sına denk geldiği kaydediliyor. Son olarak, tohum yatırımları 139 milyon dolarlık işlem hacminin yüzde 38’ini oluşturarak en yüksek paya sahip olurken satın alma işlemleri yaklaşık yüzde 37’lik bir pay elde etti.
Öne çıkan girişim yatırımları
“Türkiye’nin Girişim Ekosistemi Yatırımları” raporunda öne çıkan girişimler ise şunlardır:
- Kurumsal personel taşımacılığı hizmetleri şirketi Volt Lines, teknoloji destekli toplu taşıma çözümleri şirketi olan BAE merkezli Swvl tarafından 40 milyon dolara satın alındı. Bu aynı zamanda 2022’nin ikinci çeyreğinin en büyük işlemiydi.
- Param Grup; EBRD, CEECAT Capital, Alpha Associates ve Revo Capital’den yatırım aldı. Girişimin yatırım sonrası değerlemesi böylelikle 200 milyon doları aştı. Param şu anda Türkiye’nin en yüksek değerlemesine sahip fintech girişimlerinden biri, bu da girişimi gelecekteki potansiyel unicorn adayı yapıyor.
- Rubibrands; JAM Fund, Atempo Growth, D4 Ventures, Esas Ventures, Alarko Ventures ve farklı ülkelerden bireysel yatırımcılar tarafından 23 milyon dolarlık tohum aşaması yatırımı aldı.
- Muhafazakâr kadın giyim ürünleri satan bir e-ticaret sağlayıcısı olarak hizmet veren Modanisa, Re-Pie liderliğinde Goldman Sachs, EBRD ve İstanbul Portföy’den toplam 20 milyon dolarlık yatırım aldı. Param gibi Modanisa da gelecekte unicorn olma adayı yüksek bir girişim olarak göze çarpıyor.
- Teslimat ve lojistik girişimi Paket Taxi, Türkiye’nin en büyük süpermarket zinciri Migros tarafından 7,1 milyon dolara satın alındı. Bu işlem aynı zamanda Migros gibi büyük şirketlerin Türkiye’deki girişimlere yatırım yaparak veya satın alarak iş modellerini teknolojik yeniliklere nasıl adapte ettiklerini göstermesi açısından da önem taşıyor.
2022’nin ikinci çeyreğinin en büyük 10 girişim işlemi
Sıralama | Girişim | Sektör | Yatırımcı | Finansal Yatırımcı | Yatırımcı Merkezi | Hisse (%) | İşlem Değeri ($m) | Yatırım Aşaması |
1 | Volt Lines | Taşımacılık | Swvl | Hayır | BAE | Açıklanmadı | 40,0 | Satın Alma |
2 | Param Group | Fintech | EBRD, CEECAT Capital, Alpha Associates, Revo Capital (Fon II) | Evet | İngiltere, Lüksemburg, İsviçre, Türkiye | Açıklanmadı | Açıklanmadı | Erken Aşama |
3 | Rubibrands | E-ticaret Sağlayıcısı | JAM Fund, Atempo Growth, D4 Ventures, Esas Ventures, Alarko Ventures, Sujay Tyle, Peter Lindholm (Bireysel Yatırımcılar) | Evet | ABD, İngiltere, Türkiye, Meksika, İsveç | Açıklanmadı | 23,0 | Tohum Aşama |
4 | Modanisa | E-ticaret Sağlayıcısı | Re-Pie, Goldman Sachs, EBRD, İstanbul Portföy | Evet | Türkiye, Amerika, İngiltere | Açıklanmadı | 20,0 | İleri Aşama |
5 | Paket Taxi | Teslimat& Lojistik | Migros | Hayır | Türkiye | %50,0 | 7,1 | Satın Alma |
6 | ikas | Perakende Teknolojisi | 500 Global, Revo Capital, Qbeyond Ventures, Finberg, Oyak Yatırım, Beresford Ventures | Evet | Türkiye, Katar, ABD | Açıklanmadı | 3,5 | Erken Aşama |
7 | Bulutistan | SaaS | SaaS Sabancı Ventures | Evet | Türkiye | %10,5 | 3,3 | Satın Alma |
8 | Cypher Games | Oyun | Play Ventures, Next Games, 500 Global, Joakim Achrén, Akın Babayiğit (Bireysel Yatırımcılar) | Evet | Singapur, Finlandiya, Türkiye | Açıklanmadı | 3,2 | Tohum Aşama |
9 | Kidly | SaaS | Ludus Ventures, Volkan Biçer, Burak Vardal, Deniz Başaran, Mehmet Ayan, Yunus Emre Gönül (Bireysel Yatırımcılar) | Evet | Türkiye | %20,3 | 2,7 | Tohum Aşama |
10 | BiLira | Fintech | 21Shares, Alameda Research, Saxe Capital, Fiba Fırsat GSYF (RR6), Açıklanmayan Yatırımcı | Evet | ABD, İsviçre, Türkiye | %2,0 | 2,5 | Erken Aşama |