Alışveriş sezonunda “data” markalara neler söylüyor?
Özel alışveriş günleri hem tüketiciler hem de işletmeler açısından deyim yerindeyse altın değerinde! Enflasyonla büyük bir mücadele içerisinde olan tüketici grubunu adeta kendisine bir adım daha yaklaştıran “fırsat” kelimesi madalyonun diğer yüzündeki işletmeler için de büyük bir fırsat anlamına geliyor… Öyle ki Google‘ın gerçekleştirdiği “Türkiye 2022 Alışveriş Sezonu Anketi”nin verilerine göre tüketicilerin yüzde 53’ü alışveriş yapmak için özel alışveriş günlerini bekliyor ve “özel alışveriş günleri yolculuğuna” her yıl daha erken başlıyor. Tüketicinin artık araştırma yapmadan alışveriş yapmadığını da gözler önüne seren veriler hem araştırmada hem de alışveriş alışkanlıklarında onlineın hız kesmeyen yükselişine dikkat çekiyor…
Türkiye “alışveriş sezonu”na nasıl bakıyor?
- Alışveriş sezonu olan yılın son çeyreği tüketicilerin işletmelere en çok kazandırdıkları dönem olarak öne çıkıyor. En büyük artış yaşanan yılın son çeyreğinin yıllar içerisindeki değişimine baktığımızda 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 21’lik, 2021 yılında yüzde 48’lik bir artış var. Buradan da bu alandaki talebin her geçen yıl daha da arttığını görebiliyoruz.
- Yılın son çeyreğinde meydana gelen harcama artışının en büyük nedeni de özel alışveriş günlerinin bu dönemde olmasıyla açıklanıyor. Tüketiciler artık özel indirim günleri konusunda bilgi sahibi. Black Friday, Efsane Günler, 11.11, Siber Pazartesi özel alışveriş günlerinden en az birinden haberi olan tüketicilerin oranı 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 7 artarak yüzde 92’ye ulaşmış durumda.
- Özel alışveriş günlerinden en az birinden haberi olanların da yarısından fazlası da bu yıl söz konusu günlerde alışveriş yapmayı planlıyor. Buna karşılık yüzde 20’lik bir kesim kararsız durumda.
- Okula dönüş dönemi ile yılbaşı arasındaki dönem, özellikle pandemiyle birlikte “Türkiye’nin alışveriş sezonu” haline geldi. Her yıl tüketiciler sezonu daha erken açarak daha uzun bir alışveriş sezonu sürmesini sağlıyor. Dolayısıyla bu durum işletmeler için de önemli bir fırsat doğuruyor, ürünlerini daha uzun bir süre ön plana çıkarabiliyorlar.
- “Okullar ne zaman açılıyor” arama hacmi dağılımı ise Ağustos ayında yüzde 68 ile zirveye ulaşırken, Temmuz ayında yüzde 14, Haziran ayında yüzde 5 ve Eylül ayında yüzde 13 oranına ulaşıyor.
Yeni tüketici araştırmadan satın almıyor!
Araştırmalar ve anket çalışmaları tüketicilerin alışveriş sezonunu beklediğini ispatlıyor. Beklemenin en büyük nedenleri arasında en çok “alışveriş sezonunda uygun fiyatlar” yer alırken ardından “kampanyalar” geliyor.
Anket katılımcılarının yüzde 53’ü alışveriş yapmak için özel alışveriş günlerini beklediğini söylüyor.
Tüketici alışkanlıkları da pandemiden itibaren büyük bir dönüşüm geçirdi. Tüketicilerin çoğunluğu artık araştırmaya daha fazla vakit ayırıyor, online ve offline kanalları kullanarak alışveriş öncesi fiyat ve ürün araştırması yapma eğilimi de yükselişini sürdürüyor. Öyle ki anket katılımcılarının yüzde 65’i alışveriş günleri öncesinde fiyat ve/veya ürün araştırması yaptığını belirtiyor.
Bu araştırmanın hangi kanal aracılığıyla yapıldığı sorusuna ise katılımcıların yüzde 32’si markanın web sitesi, uygulaması aracılığıyla cevabını verirken, yüzde 26’sı arama motoru aracılığıyla, yüzde 24’ü alışveriş merkezleri ve yüzde 18’i fiyat kıyaslama yapan web siteleri ve uygulamalar aracılığıyla cevabını veriyor.
Yeni dinamiklere göre, tüketicilerin yaklaşık yüzde 30’u çevrimiçinde “daha iyi fiyatlar” bulabildiklerini düşünürken, yüzde 40’tan fazlasının bu konuda bir fikri yok.
Alışveriş sezonun gözdesi giyim ve aksesuar!
Google verilerine göre “Türkiye’deki Alışveriş Sezonu”nda arama hacminde artış gösteren birçok kategori var. Geçen yıla göre giyim ve aksesuar, yiyecek ve içecek kategorilerindeki arama hacminde “ortalamanın üzerinde” bir performans gösteriyor.
En çok hangi kategoride alışveriş yapmayı planlıyorsunuz sorusuna verilen cevaplarda liderlik giyim-aksesuar, ayakkabı ve takı kategorisindeyken, bunu sırasıyla güzellik ve kişisel bakım ürünleri ve ev elektroniği takip ediyor. İlk iki kategoride kadın ağırlığı yüksekken, ev elektroniğinde erkekler bir adım öne çıkıyor.
Hibrit alışveriş dönemi…
Pandeminin etkilerini azalttığı yeni dönemde de çevrimiçi kanallar, araştırma ve alışveriş için tercih edilen yollardan biri olmaya devam etti ve pandemi sonrasında bile e-ticaret siteleri payını artırmayı başardı. Çünkü artık satın alma araştırmasının ve kararının büyük bir çoğunluğu daha mağazaya girmeden online platformlarda alınıyor. Buna bağlı olarak da e-ticaretin payı hızla büyümeye devam ediyor.
Ancak yine de mağazadan satın alma ağırlığının devam ettiğini söylemek mümkün. Her ne kadar mağazadan içeri girmeden önce satın almak için gerekli araştırmalar çevrimiçi yapılmış olsa da tüketicilerin büyük bir bölümü satın alma işlemini fiziksel olarak gerçekleştiriyor. Özellikle alışveriş dönemi olan yılın son çeyreğinde mağazalarda satış artışının çok yüksek olduğunu gözlemleniyor.
E-ticaretin hacmi ve payı 55 yaş altındaki nüfusta büyüme ivmesini halen sürdürmeyi başarıyor. 2022 yılında 18-24 yaş arası tüketicilerin yüzde 53’ü online alışveriş yaparken, 25-34 yaş grubunda bu oran yüzde 55, 35-44 yaş grubunda yüzde 54, 45-54 yaş grubunda yüzde 51 ile bir önceki yıllara göre artış ivmesini sürdürmeye devam ediyor.
55 yaş üzeri grupta ise 2021’de yüzde 52 olan online alışveriş oranı 2022’de yüzde 43’e düşmüş durumda.
Müşteri sadık olmaya hazır ama…
Araştırma sonuçlarına göre Türkiye’deki tüketicilerinin yüksek düzeyde sadakati var (her 10 kişiden 4’ü). Ancak bunların neredeyse yarısı; fiyat, bulunabilirlik, kalite ve hız kaynaklı olarak yeni markaları, perakendecileri ve/veya platformları denemeye açıktır. Bu durum da işletmelerin tüketicilerini kaybetmemek için yeni kampanyalar üretmesine neden oluyor.
Önümüzdeki alışveriş sezonunda; güvenilirlik (yüzde 29), fiyat (yüzde 20) ve ürün çeşitliliğinin (yüzde 16) alışverişte temel tercih nedenleri olması bekleniyor.
Alışveriş günlerine ilgi duyan kitle kadın, genç ve ebeveyn ağırlıklı olup, potansiyel büyüme alanları olarak da erkekler, yaşlılar ve ebeveyn olmayan yetişkinler olarak dikkat çekiyor.
Google’ın online kanallar üzerinden gerçekleştirdiği “Türkiye 2022 Alışveriş Sezonu Anketi”ne Türkiye temsili 1500 kişi katılmıştır.
