Türkiye’de girişimcilik ekosistemi 2023’ü nasıl geçiriyor?

KPMG Türkiye M&A ve 212 ekiplerinin iş birliğiyle Türkiye’deki girişim sermayesi piyasasının karşı karşıya olduğu temel eğilimleri, fırsatları ve zorlukları ortaya koymak amacıyla hazırlanan “Türkiye Startup Yatırımları” raporunun 2023 yılı ilk çeyrek sonuçları yayımlandı. Rapora göre küresel startup yatırımları, rekor yıl olan 2022’nin ilk çeyreğindeki 160 milyar dolarlık işlem hacmine kıyasla düşüş göstererek 2023 yılının aynı döneminde 76 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Türkiye’deki startup ekosistemi dünyadakine benzer bir düşüş eğilimi gösterdi. Ülkemizde toplam işlem hacmi 45,2 milyon dolara ulaşarak, 1 milyar dolarla rekor kırılan 2022 yılının ilk çeyreğine göre düşüş yaşadı. Startup satın alımları dâhil edildiğinde ise 2023 yılının ilk çeyreğinde toplam 53 işlemle toplam işlem hacmi 78,9 milyon dolar olarak kaydedildi.

Girişimcilik ekosisteminde neler oluyor?

• 2023’te Türkiye’de girişimcilik ekosistemi geçmiş yılın gerisinde kalsa da hareketli bir yıl geçiriyor. Satın almalarda tohum ve erken aşama yatırımları öne çıkıyor.
• Satın almalar, 2023’te toplam işlem hacminde yüzde 43’lük bir pay alarak en büyük payı alırken, tohum aşaması yatırımları yüzde 39, erken aşama yatırımları ise yüzde 18’lik bir paya sahip.
• İşlem sayısı bakımından tohum aşaması yatırımları 42 işlemle ilk sırada yer alırken, bunu 9 satın alım işlemi takip ediyor. İki erken aşama yatırımı olan Hopi ve Rem People toplam 14,5 milyon dolara ulaşmış durumda.
• İlk 10 işlem, satın alımlar da dâhil olmak üzere toplam işlem hacminin yüzde 80’ini oluşturuyor.

Türkiye’de dikkat çeken girişim yatırımları

• Bir perakende teknoloji şirketi olan Rem People, ABD merkezli Ethos Varlık Yönetimi’nden 12 milyon dolar erken aşama yatırımı aldı.
• Fintech dikeyinde ise bir blok zinciri ekosistem platformu olan Metatime, Yıldız Tekno GSYO ve adı açıklanmayan bir yatırımcıdan 11 milyon dolar tohum yatırım aldı.
• Bir bulut çağrı hizmeti platformu olan Infoset, BTCTurk tarafından 5 milyon dolar karşılığında satın alındı.
• Türk girişimciler tarafından kurulan ve üretim tedarik sürecini dijitalleştiren bir platform olan Tridi ise ABD merkezli Xometry tarafından 5 milyon dolar karşılığında tamamen satın alındı.

Türkiye’de 2023 yılının birinci çeyreğinde gerçekleşen en büyük 10 girişim işlemi

KPMG Türkiye M&A Danışmanlık Hizmetleri, Şirket Ortağı Özge İlhan yaptığı değerlendirmede, “Dünya ve Türkiye’deki girişim sermayesi piyasasının karşı karşıya olduğu temel eğilimleri, fırsatları ve zorlukları ele aldığımız bu raporumuzda ortaya koyduğumuz üzere yükselen enflasyon ve faiz oranları, ABD’de Silikon Vadisi Bankası’nın çöküşüyle başlayan küresel bankacılık sistemine ilişkin endişeler, kötüleşen küresel finansal koşullar, girişim ekosistemini etkileyen önemli faktörler oldu.

Karşılaşılan zorluklar nedeniyle, girişim sermayesi (VC) kaynaklı küresel startup işlem hacmi 60 milyar doların altında kaldı. Bu da 160 milyar doların üzerinde bir işlem hacmine sahip olan 2022’nin ilk çeyreğine kıyasla yavaşlamayı temsil ediyor. Ekonomik faaliyetler ve startup faaliyetlerindeki küresel yavaşlamaya paralel olarak, Türkiye startup ekosistemi de bir önceki çeyreğe kıyasla hem işlem hacminde hem de işlem sayısında düşüşe tanık oldu.” dedi.
 
212 Kurucu Ortağı Ali Karabey ise rapora ilişkin olarak “2023’ün ilk çeyreğinde girişimlere yapılan yatırımlar gelişmiş piyasalarla paralellik göstererek 2022’nin aynı dönemindeki rekor seviyelere erişemedi. Buna rağmen nominal olarak bakıldığında yatırımlar pandemi dönemiyle yükselen teknoloji yatırımları öncesine yani 2020 yılının ilk çeyreğine kıyasla yükseliş gösterdi. Özellikle yerli yatırımcıların ilgisi sektörün büyüme potansiyelini ve iş birliklerini artırma ihtimalini yükseltiyor. Bu durum, girişim ekosisteminin olgunlaşması ve startup iş birliklerinin artması yolunda olumlu bir sinyal olarak değerlendirilebilir.” ifadelerini kullandı.

2023 yılı 1. çeyrek “Türkiye Startup Yatırımları” raporunun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.