Patili dostların haklarını koruyan markalar
Hayvan haklarının koruyucuları dosyasının ilk bölümünde geçmişten bugüne Türkiye’de hayvan hakları ve yasalarını FM İletişim Kurucu Ortağı Fülay Yaşa Keskin öncülüğünde incelerken sürdürülebilirlik kavramı içerisinde hayvan haklarının yerine de ışık tutmuştuk. Şimdi ise sırada patili dostların hakları için elini taşın altına koyan STK’lar, markalar ve projeleri var. Gelin birlikte inceleyelim…
WWF
Hayvanların korunması denince, Doğal Hayatı Koruma Vakfı’ndan (WWF) söz etmeden olmaz. WWF, tüm hayvanlar için dünyanın her yerinde çalışmalar yürütüyor. Küresel iklim değişikliği, kaynakların aşırı kullanılması gibi nedenlerle yok olma tehlikesi altındaki canlı türleri için çalışan WWF’nin hedeflerini globalde değişim yaratmak; canlıların yaşam alanlarını dolayısıyla da nesillerinin devamını korumak olarak özetlemek mümkün.
Doğayı ve hayvanları koruma anlamında dünyanın en büyük kuruluşlarından biri olan WWF şimdiye kadar hayvanları korumak için aralarında kelaynakların, deniz kaplumbağalarının, caretta carettaların, tepeli pelikanların, Anadolu leoparları ve orfoz balıklarının da olduğu hayvanların yaşam alanlarının korunmasına yardım etti ve nesillerinin tükenmesini engelleyecek çalışmalar yaptı. Ülkemizde kara avcılığı kanunun yenilenmesi, önemli kuş alanlarının belirlenmesi, yunus parklarının kapatılması, ayı oynatmanın yasaklanması, Karadeniz’deki atmacacılıkla ilgili düzenleme yapılması da yine WWF’nin girişimleiryle gerçekleşti.
Türkiye hayvanları koruma derneği
1924 yılından bu yana faaliyette olan Türkiye Hayvanları Koruma Derneği yardıma muhtaç her hayvana gerekli yaşam koşullarını sağlamayı hedefliyor. Bu paralelde ihtiyacı olan hayvanları tedavi ettiriyor, barınak sağlıyor, kısırlaştırma yapıyor, kuduz aşılama çalışmaları yapıyor ve hayvan sevgisini her yaştan insana aşılamak için projeler üretiyor.
HAÇİKO
Sahipsiz sokak hayvanları başta olmak üzere tüm hayvanların korunması için çalışan HAÇİKO başarılı işlere imza atan bir yardım kuruluşu. Her sene düzenlediği “Bir kap su bir kap mama” çalışmalarıyla sokaktaki canlara dikkat çekmeyi başaran dernek farklı sosyal sorumluluk projeleri de üstlenerek toplumda farkındalık yaratmayı amaçlıyor.
HAYTAP
Hayvan Hakları Türkiye Aktif Güç Birliği Platformu (HAYTAP), internet üzerinde küçük bir grup olarak mücadeleye başlamıştı. Üyeler sonunda, asıl hedeflerine ulaştılar. 9 Temmuz 2008’de HAYTAP yasal prosedürlerini tamamlayarak federasyon oldu. Beş derneğin katılımıyla kurulan HAYTAP, Türkiye’de hayvan hakları hareketinin bütünleşmesi ve kurumsallaşması için önemli bir adım niteliği taşırken, mücadelesine de hız kesmeden devam ediyor.
Hayvan haklarının en güçlü savunucularından olan HAYTAP “Yapay zekanın bile oluşturmadığı bu görüntüyü bizler oluşturduk” başlıklı kampanyasıyla hayvanat bahçelerinin nasıl bir hak ihlali olduğunu etkili bir biçimde duyurmuştu. “Sokak Hayvanları Populasyonuna İlişkin Rapor ve Çözüm Önerileri”ni meclise sunan HAYTAP yasanın geçmesinin ardındansa kamuoyu oluşturarak mevcut yasanın kaldırılması için çalışmalarını sürdürüyor.
Espressolab – Birlikte Sorumluyuz
Sokak Hayvanları Yasa Tasarısı ile birlikte harekete geçen Espressolab, Beyoğlu Belediyesi ile imzaladığı protokolle Espressolab Hayvan Barınağı’nı hayata geçirdi. Barınaktaki hayvanların tüm bakımını ve kısırlaştırılması sürecini üstlenen Espressolab, “Birlikte sorumluyuz” sloganıyla sokak hayvanlarının korunması için tüm markaları harekete geçmeye ve barınak sahiplenmeye davet ediyor.
Patili dostlara yardım için kolları sıvayan Espressolab, bu kapsamda belediyenin Halıcıoğlu’ndaki hayvan barınağının yenilenmesi sürecini üstlendi. Yenilenen barınağın kapasitesi artırılırken, barınakta bulunan patili dostların beslenmesi ve kısırlaştırılma süreçleri de yine marka tarafından karşılanacak.
Enerjisa Üretim – Arkun Barajı Yaban Hayatı Projesi
Enerjisa Üretim, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü iş birliğiyle Erzurum- Artvin il sınırındaki hidroelektrik santrali (HES) bölgesinde yürüttüğü Arkun Barajı Yaban Hayatı Projesi, 16’ncı yılına adım attı. Arkun Barajı ve HES çevresindeki zengin biyoçeşitliliğin korunmasına destek olmak adına hayata geçirdiği projeyle EnerjiSA Üretim bölgedeki doğal ekosistemin sürdürülebilirliğine önemli katkılar sağlıyor. Proje kapsamında, bölgede nesli tükenmekte olan yaban hayvanları başta olmak üzere kuş türleri ve bitki çeşitleri izlenerek kayıt altına alınıyor.
CarrefourSA – Dost Hareketi
CarrefourSA’nın, Hayvanların Yaşam Hakları Konfederasyonu (HayKonFed) ile 2015 yılında başlattığı Dost Hareketi projesi sokak ve barınaklardaki kimsesiz hayvanlara destek olma hedefiyle 9 yıldır kesintisiz devam ediyor.
Dost Hareketi ile 9 yıldır mama dağıtımı gerçekleştiren CarrefourSA, 2024 yılı Temmuz ayı itibarıyla 73 ton mama desteği sağladı. Marka aynı zamanda Türkiye genelindeki mağazalarında taze gıda reyonlarındaki atığa çıkabilecek tüketilebilir ürünleri de HayKonFed aracılığıyla sokak hayvanlarına ulaştırırken, HayKonFed çanta satışlarından elde edilen gelirlerle de konfederasyona destek veriyor.
Getir- Patiye El Ver
Getir, kurulduğu 2015 yılından beri barınak hayvanları için verdiği mama desteğine ara vermeden devam ediyor. Geçtiğimiz yıl da “Patiye El Ver” diyerek 1,5 milyon kaba denk gelen 225 ton mama toplayan marka, Hayvan Hakları Federasyonu (HAYTAP) aracılığıyla Türkiye’nin dört bir yanındaki barınaklarda patili dostların beslemesine katkıda bulundu. 2015’ten beri her yıl 4 Ekim Dünya Hayvanları Koruma Günü kapsamında “Patiye El Ver” kampanyasını büyüterek sürdüren marka, kullanıcıları ve iş ortaklarının desteğiyle projenin 9. yılının sonunda yaklaşık 650 ton mamayı 52 ildeki patili dostlara ulaştırmış oldu.
Migros – Kalan Tazeler Küçük Dostlarımıza
“Kalan Tazeler Küçük Dostlarımıza” projesiyle Migros 2014 yılından bu yana hayvanların hayatı için değer üretmeye devam ediyor. İnsan tüketimi için uygun olmayan ancak son tüketim tarihi geçmemiş ve tüketilebilir durumda olan gıdalar, sokak ve orman hayvanlarının beslenmesi için HAYTAP’a (Hayvan Hakları Federasyonu) Migros tarafından bağışlanıyor. 2023 yılında 76 ilde 902 mağazada 2 bin 822 ton gıda desteği yapılmasıyla proje kapsamında bugüne kadar toplamda 8 bin 776 ton gıda yardımıyla hayvanların beslenmesine katkı sağlandı.
Nestlé Purina PetCare – #SenDePatile
Nestlé Purina PetCare Türkiye 2015 yılından bu yana devam eden kampanyası #SenDePatile ile her yıl on binlerce patili dosta ulaşıyor. 2023 yılı boyunca toplam 70 ton mama bağışında bulunan marka geçtiğimiz yıl Dünya Hayvanları Koruma Günü’nde Instagram’da oluşturduğu filtreyle projesinin etki gücünü daha da artırdı. Purina Türkiye’nin resmi Instagram hesabında yer alan filtreyi kullanarak oynadıkları oyunla mama toplayan hayvanseverler, yaptıkları paylaşımlarla mama bağışına katkı sağladı. Hayvanseverlerin #SenDePatile filtresini 9 bin kez kullanarak, destek verdiği kampanyayla barınaklarda yaşayan patili dostlar için 10 ton mama bağışı yapıldı.
Hepsiburada – Çip ve Karne Sponsorluğu
Hepsiburada, 4 Nisan Dünya Sokak Hayvanları Günü’nde, hayvan haklarının öncü derneklerinden Haçiko, Kurtaran Ev ve Mutlu Patiler derneklerine sokak hayvanları için tıbbi malzeme ve mama desteği sağlıyor. Başlattığı iyilik hareketi ile, yüzlerce sokak hayvanının beslenmesini sağlayacak mama ve tedavilerinde kullanılmak üzere tıbbi malzemeyi HAÇİKO, Kurtaran Ev ve Mutlu Patiler derneklerine bağışlayan Hepsiburada, Dünya Sokak Hayvanları Günü kapsamında müşterilerinin de desteğini alarak daha çok sahipsiz kedi ve köpeğin temel gıda ve tıbbi malzeme ihtiyaçlarını karşılamayı hedefliyor.
Son olarak sokak hayvanlarının barınma, beslenme ve tedavisine yönelik desteklerine bir yenisini daha ekleyen Hepsiburada, Kurtaran Ev’le yeni bir iş birliğine imza atarak sokak hayvanlarının çip ve karne sponsorluğunu üstlendi.
OEADAŞ – Can Dostlar Projesi
Can Dostlar, elektrik dağıtım şirketi OEDAŞ’ın pandemi dönemindeki sokağa çıkmaya yönelik kısıtlamalarda sokak hayvanlarının temel ihtiyaçlarının karşılanamadığını fark eden saha çalışanlarının önerisiyle 2021 yılında başlattığı bir sosyal sorumluluk projesi. İlk etapta OEDAŞ’ın hizmet bölgesi olan Afyonkarahisar, Bilecik, Eskişehir, Kütahya ve Uşak’taki sokak hayvanlarına mama dağıtımıyla başlayan proje, zaman içerisinde gönüllü çalışanlar, STK ve yerel yönetimlerin desteğiyle can dostların barınma, kısırlaştırma, bakım ve tedavi ihtiyaçları da karşılayacak şekilde genişletildi.
Eskişehir Tepebaşı Belediyesi ve Afyonkarahisar Belediyesi ile HAYTAP’ın desteğiyle iki şehirde açılan tedavi odalarında bu zamana kadar 3 binden fazla kısırlaştırma ile 5 binden fazla ameliyat ve tedavi yapıldı. Kuşların göç rotasında yer alan bir bölgede hizmet veren ve kuşların çarpılmasını önlemek için nakil hatlarında izolatör, flexiglass kaplama gibi çalışmalar yapan OEDAŞ, bu yıl Can Dostlar Projesi’nin kapsamını göçmen kuşları dahil edecek şekilde genişletti.