Alzheimer Hastası Gibi Hissetmemizi Sağlayan Video Oyunu
Tanıdık bir oturma odasında, saatin güçlü sesi sizi uyandırıyor. Masalarda, buradan geçmiş insanlara ait dağınık hatıralar var ama siz o parçaları tam olarak bir araya getiremiyorsunuz. Duvarlarda asılı fotoğraflarda gülümseyen yüzleri tam olarak tanıyamıyorsunuz, onlardan biri siz olmanıza rağmen.
Bu cümleler; Forget-Me-Knot adlı, kendinizi Alzheimer ve demans hastalarının yerine koymanızı sağlayan yeni bir video oyununun açılış cümleleri. İskoçya’daki Abertay Üniversitesi Oyun Tasarımı ve Üretim Yönetimi programında öğrenci olan Alexander Tarvet, bu oyunu bir bireyin hafıza, düşünme ve problem çözme yeteneklerinin giderek kötüleştiği beyin hastalıkları konusunda farkındalığı arttırmak için kullanmayı amaçlıyor.
Tarvet, basına verdiği demeçte şu ifadeleri kullanmış: “Alzheimer hastalığı, hem bireyin hem de sevdiklerinin etkilendiği yıkıcı bir durumdur ve Forget-Me-Knot yoluyla oyundaki karakterin yaşadığı kafa karışıklığı duygusunu oyuncu hemen hissediyor. “ şeklinde konuştu. Tarvet sözlerine şöyle devam etmiş: “Oturma odası rahatlatıcı bir alan olması gerekirken oyun, orayı inanılmaz rahatsız edici bir yer olarak gösteriyor. Oyuncunun, sisli hissi veren bir alanda, raflarda ve çekmecelerde bulduğu ipuçlarını eleyerek nerede ve kim olduğunu anlaması gerekiyor. Kendinizi hastalıklı kişinin yerine koymak, size bir anlık da olsa içgüdüsel olarak uzun süreli hafıza kaybının nasıl şaşırtıcı ve bir o kadar da korkutucu olduğu duygusunu yaşatıyor.”
Tarvet; 08-31 Mayıs arasında gerçekleşen Ignite Dundee festivalinin bir parçası olan Abertay’s Digital Graduate Show’da, bitirme projesini sunan 170 öğrenci arasında yer alıyor. Show’daki projelerin birçoğu çok enteresan ama Tarvet’ın çalışması, dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen bir hastalığı vurguladığı için, sosyal bilinciyle dikkat çekiyor.
Uluslararası Alzheimer Birliği’nin paylaştığı verilere göre şu an dünya çapında tahminen 44,4 milyon kişi demans hastası var ve bu sayının 2030 yılında 75,6 milyona çıkması bekleniyor. Amerikan Alzheimer Derneği de Amerika’da her 67 saniyede bir, bir kişinin Alzheimer hastası olduğunu söylüyor.
Tarvet bu konuda yaptığı açıklamada; birçok insan gibi kendi ailesinin de Alzheimer hastalığından etkilendiğini belirtti. Her zaman, oyuncu üzerinde empati uyandıran oyunlara ilgi duyduğunu söyledi ve ekledi: “Bu mecranın, keşfedilmemiş çok fazla potansiyele sahip olduğuna inanıyorum”.
Forget-Me-Knot hala ön üretim safhasında olmasına rağmen, önemli sağlık ve sosyal konulara, ayrıca onlara eşlik eden duygusal etkiler üzerine yapılmış, bir dizi oyun arasındaki yerini aldı ve şimdiden ışık saçmaya başladı bile.
Bu oyunlardan en kayda değerleri arasında; metaforik olarak depresyonu tasvir eden Elude ve kanser hastası bir çocuğun ebeveynlerinin hayatını resmeden That Dragon Cancer yer alıyor. 2014 yılında geliştirilen ve Alzheimer hastalığıyla her geçen gün biraz daha solup giden günlük hayatı keşfetmenizi sağlayan Alz adındaki kısa web oyunu da, bunlardan biri.
Türkiye henüz sağlık amaçlı video oyunları ve oyunlaştırma – gamification alanında emekleme safhasına bile gelemedi ama sosyal medyayı etkin kullanan sivil toplum kuruluşları yok değil. Yazımın konusu olan Alzheimer alanında yıllardır en etkili ulusal dernek olarak faaliyet gösteren Türkiye Alzheimer Derneği bu alana yatırım yapan STK’ların başında geliyor. Alzheimer hastalarının yakınlarına yönelik bilgilendirme, destek olma ve yol gösterme faaliyetlerinin yıllardır gerçek hayatta sürdüren dernek, yaklaşık 1,5 senedir sosyal medya kanallarının yönetimi için aldığı profesyonel desteğin faydasını fazlasıyla görüyor. Her ay düzenledikleri hasta yakını bilgilendirme toplantılarına olan katılan kişi sayısı gün geçtikçe artıyor. Türkiye Alzheimer Derneği Facebook Sayfası 25.000 kişilik bir topluluk olmakla kalmıyor, bu topluluğun samimi desteğiyle her gün binlerce başka kişiye de ulaşıyor. Facebook’ta organik erişimin %1-2’lere düştüğü bu günlerde dernek, oluşturduğu topluluğun desteğiyle ciddi bir erişim sağlıyor.
