Türk reklamcılığını şekillendiren 12 efsane reklamcı…
Akıllara kazınan kampanyalar, dillere dolanan sloganlar ve hatta Türkçeye yerleşen deyimler… Türk reklamcılık sektörünün ustaları senelerdir reklam ve pazarlama sektörü için birbirinden yaratıcı kampanyalara imza attılar. İşte zaman içinde Türk reklam sektörünün temellerini atarak bugünlere gelinmesini sağlayan 12 duayen reklamcı ve unutulmaz işler…
Bay Acıman (Eli Acıman)
“Türkiye’nin ilk reklamcısı kimdir?” diye sorsak, sanıyoruz ki akıllara ilk önce O’nun ismi gelir. Evet, bahsettiğimiz kişi Eli Acıman’dan başkası değil. 1965 yılından beri Manajans olarak varlığını sürdüren reklam ajansını Eli Acıman, arkadaşlarıyla birlikte 1944 yılında Faal Ajans ismiyle kurdu. O zamanlardan beri “Reklamcılığın Okulu” olarak sayılan ajansta birbirinden başarılı işlere imza attı. İlk büyük işi, 1946 yılında Vehbi Koç’la tanışıp, Koç Şirketler Grubu’nun reklam işlerini alması oldu. Bu okuldan kimler geçmedi ki! Ferid Edgü’den Fusun Akatlı’ya, Duygu Asena’dan Süreyya Berfe’ye birçok isim burada yazarlık yaptı. Reklam sektörünün bugünkü en önemli isimleri de Manajans’ta yetişti. “Sony varken Sony alınır”, Vitali Hakko “Şen Şapka”, Tuborg “Kral bira, lüks bira”, Saray “Soylu yün halı”, Beymen “Fark edilirsiniz”, Yapı Kredi Bankası “Hizmette sınır yoktur” gibi kampanyaların yaratıcısı olan Acıman, aynı zamanda Reklamcılar Derneği’nin kurucularından ve derneğin ilk başkanı.
İhap Hulusi Görey
Türk afiş sanatı ve reklamcılığının en önemli temsilcisi İhap Hulusi Görey, reklamcılığın ilk büyük isimlerinden. 56 sene boyunca grafik ve afiş sanatı üzerinde uğraş veren Görey, dönemin en önemli reklamcıları arasında gösteriliyor. Teyyare Piyangosu (bugünkü adıyla Milli Piyango) için 45, Tekel İdaresi için 35 yıl çalışan İhap Hulusi, ülkemizde Latin harfleriyle yazılan ilk alfabenin kapak resmini tasarladı (Atatürk, Ülkü 1932), Ziraat Bankası, İş Bankası, Yapı Kredi, Garanti, Sümerbank, Emlak Kredi, Türk Ticaret Bankası, Maliye Bakanlığı (tahviller), Türk Hava Kurumu, Kızılay, Yeşilay, Tariş, Zirai Donatım Kurumu ve birçok özel kuruluşa çeşitli çalışmalarıyla hizmet verdi. İhap Hulusi’nin ismi yurt dışında da başarıyla anılıyor.
Jeffi Medina
Sektöre ses teknisyeni olarak girdi, daha sonraki yıllarda kurduğu ajansla dünyanın en büyük iletişim gruplarından biri olan DDB Worldwide’ın dikkatini çekti. Jeffi Medina, Yavuz Turgul’la birlikte kurduğu Medina Turgul’da 1995 yılından beri Medina Turgul DDB ismiyle arz-ı endam ediyor. Aslında Jeffi Medina da diğer pek çok büyük reklamcı gibi Eli Acıman’ın Manajans’ının tozunu yutanlardan. Üstelik Genel Müdür olarak… 1993’te Manajans’tan ayrılarak kendi ajansıyla devam eden Medina, en iyi reklamı “İnsanı harekete geçiren reklam” olarak tanımlıyor. Medina’ya göre, Medina Turgul DDB’nin en başarılı işlerinden biri İş Bankası Atatürk reklamı.
Ali Taran
Ali Taran, 1970 yılında sektöre adım attığında bu kadar başarılı işlere imza atacağını tahmin ediyor muydu bilinmez ama zaman içinde “Reklamın dahi çocuğu” olarak anılmaya başlandı. Tokai’den “Çakar çakmaz çakan çakmak ”, Caprisun’dan “Önce hüplet sonra gümlet”, Derby’den “Ali Desidero”, Yapı Kredi’den “Dıh dıh dıh, eyi günler”, Filli Boya’dan “En güzel boya, en güzel kırmızı” reklamlarından tutun da Fatih Terimli Tadelle’ye, Cem Yılmazlı Türk Telekom’a, Telsim’den “Tamamen duygusal”a, Banu Alkanlı İxir’e, “Aganigi naganigili fındık”tan, Mavi Jeans’in “Artık çok oluyoruz” reklamlarına kadar hepsinin altında Taran’ın imzası var. 40 yılı aşkın reklamcılık deneyimi bulunan Taran, 24 yıldır da Ali Taran Creative Workshop’ta (ATWC) devam ediyor.
Serdar Erener
Sektörün başarılı kreatif reklam ajanslarından Alametifarika’nın başındaki isim, ödüllü bir reklamcı Serdar Erener… Türkiye Milli Basketbol Takımı için “12 dev adam”, Turkcell için “Özgür kız”, Garanti Bankası için “Sucu çocuk”, Arçelik için “Çelik” gibi kampanyaların altında imzası bulunan Erener’in reklamlarında mizahi dil dikkat çekiyor.
Hulusi Derici
Şimdilerde M.A.R.K.A’nın CEO’su ve Yaratıcı Grup Başkanı olan Hulusi Derici, reklamcılık sektörüne 1979 yılında adım attı. O günden bugüne farklı kurumlarda sayfa tasarımcılığı, sanat yönetmenliği ve yaratıcı yönetmenlik gibi görevleri üstlenen Derici, reklam kampanyalarıyla genelde “muzip” göndermeler yapmayı tercih ediyor. Derici imzası bulunan kampanyaları hatırlatmamız gerekirse: Atlas Jet’in “69’u sever misiniz?” ve “Bizimki 77 santim, sizinki kaç cm?”, Yapı Kredi’nin “Vadaaa”, Wenice’in “Çocuk istismarına son” sloganlı “El kadar elbise, düdük kadar yelek, bacak kadar pantolon..”, De Facto’nun “Jean Amerika’nın şalvarıdır”, Biomen için hazırladığı ve tartışmalara yol açan “Saç Nazisi” bunlardan yalnızca birkaçı.
Oğuzhan Akay
Radyocu, reklamcı ve yazar Oğuzhan Akay. Deyim yerindeyse 10 parmağında 10 marifet! TRT ve ATV’de çalıştı, çeşitli radyolara programlar yaptı. Reklam Yaratıcıları Derneği’nin kurucularından ve eski başkanlarından. Şiirleri Varlık, Milliyet Sanat, Yasak Meyve gibi dönemin önemli kültür sanat dergilerinde yayınlandı. Akay şimdilerde Movida ortağı ve yaratıcı koçu olarak görevini sürdürüyor. Dillere pelesenk olan “Nireye? Daha karpuz keseceğidik” replikli Yapı Kredi Yaşam reklam filminin altında da Akay’ın imzası var.
Atilla Aksoy
Bugüne kadar yaratıcı çalışma ve strateji planlama konusunda sayısız markayla çalışan Atilla Aksoy, Türk reklam sektörünün yaşayan en deneyimli isimlerinden biri olarak tanınıyor. Kurucusu olduğu ve 26 sene boyunca Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yürüttüğü Reklamevi / Young&Rubicam’dan 2007 yılında ayrılarak Works’ü kurdu. Bir dönem Reklamcılık Derneği Başkanlığı’nı da yapan Aksoy, Bilgi Üniversitesi Reklamcılık Bölüm Başkanlığı görevini yürütüyor.
Ersin Salman
Reklamcılık sektörünün üstatlarından sayılan Ersin Salman, artık reklam yapmasa da geçmişte yaptığı işlerle alanının öncü isimlerden biri. Reklamcılığa Manajans’ta başlayan Salman, 1975’te üç ortağıyla birlikte Ajans Ada’yı kurdu, ardından Merkez Ajans’la birleşerek Adam Tanıtım ismini aldı. Çok geçmeden The Lowe Group’a hisse devretti ve Lowe Adam adıyla varlığını sürdürdü. Toplumsal olaylara duyarlılığıyla bilinen Salman, “Sürekli Aydınlık için 1 Dakika Karanlık” hareketine öncülük etti. Reklamcılık Derneği Başkanlığı da yaptı, Reklam Yazarları Derneği üyeliği de… Aynı zamanda şiir yazan eski reklamcı, Cumhuriyet Gazetesi’nin düzenlediği Yunus Nadi Yarışması’nda şiir dalında mansiyon aldı.
Ender Merter
Yazar, TV Programcısı ve 30 yılı aşkın reklam deneyimi… Ender Merter Reklamcılar Derneği “Yaşam Boyu Üyesi” ve Reklamcılık Vakfı Kurucu / Yönetim Kurulu üyesi. Uzun yıllar kurucusu olduğu Espas İletişim’in başkanlığını yürüten Merter, üç sene önce 1909 yılında kurulan, Türkiye’nin ilk reklam ajansı İlancılık’a geçti. Aynı zamanda Marmara Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı Cumhuriyet Müzesi’nde çalışmalarını sürdüren deneyimli reklamcı, birçok dergi ve gazetede düzenli olarak yazıyor. Sporda sponsorluğu ilk uygulayan isimlerden olan Merter, bir dönem Galatasaray Spor Kulübü Kurumsal İletişim Direktörlüğü görevini de üstlendi. Merter’in birçok kitabı bulunuyor.
Hakkı Mısırlıoğlu
UltraRPM reklam ajansının ortağı ve yaratıcı yönetmeni olan Hakkı Mısırlıoğlu’nun bugüne kadar grafik çalışmalarıyla 100’den fazla ödül aldığını söylesek yanlış olmaz. Grafik tasarım ve reklamcılık sektöründeki çalışmalarıyla sadece Türkiye’de değil, Cannes’dan Epica’ya uluslar arası arenada da ses getiren Mısırlıoğlu birçok reklamcılık yarışmasında da jüri koltuğunda oturuyor. Mısırlıoğlu’nun unutulmayan eserleri arasında Bertold Brecht’in “Arturo Ui’nin Önlenebilir Yükselişi”, Gön kampanyaları, Fol Dergi, Orhan Pamuk’un “Benim Adı Kırmızı” kitabı, Armada Otel, Kerem Görsev “Laid Back” albümü, Ülker fıstıklı çikolata, Aries dergisi ve Doğadan için yaptığı tasarımlar bulunuyor.
Nesteren Davutoğlu
O’na reklam dünyasının en güçlü kadınlarından desek, zannediyoruz ki yanlış olmaz. Nesteren Davutoğlu, sektörde geçirdiği 30 yılı aşkın senedir birbirinden başarılı işlere imza attı. TRT, Bank Ekspres ve özellikle, sonralarda ismi Lowe Adam olarak değişen Ajans Ada, kariyerinin önemli basamaklarını oluşturdu. 17 yıl Lowe’un Ajans Başkanlığı’nı yürüttü. Laf sırası ona geldiğinde “Reklamcılık sevmeden yapılabilecek bir iş değil. Çok çalışarak buralara geldim. Torpilim olmadan, ya da sektörde bir tanıdığım olmadan buralara geldiğim için de kendi alanımda iyi bir örneğim” diye de genç kuşağın kulağına küpe etti. Bir dönem Reklamcılar Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı da yapan Davutoğlu aynı zamanda, “Gönderilmemiş Mektuplar”, “Yüreğime Sor” filmlerinin yapımcılığını da üstlendi.
“İşte viral reklam böyle yapılır” dedirten, milyonlarca defa izlenen kampanyalar…