Günseli Özen yazdı: “Fayda yaratmak için bir davet var!”

GAP Bölgesi’nde doğru KSS uygulamaları için elbette kamunun öncü rol oynaması gerekiyor. Projelerin sürdürülebilir başarısı ise özel sektörle birlikte tasarlanan sosyal sorumluluk projeleriyle mümkün. GAP İdaresi Başkanı Mehmet Açıkgöz, GAP’ın uzun yıllara dayanan deneyimlerini kurumlarla paylaşarak ortak projeler gerçekleştirmeyi istediklerini söylüyor ve “gerçek bir amaç” arayan şirketlere davet yapıyor.

Zorlu bir deneyim olacağını biliyorum, hazırım. Kapılar ardı ardına kapanıyor ben daha içeriye doğru geçtikçe. Korkmuyor ama daralıyorum. Şanlıurfa Kadın Kapalı Cezaevi’ndeyim. 8 Mart nedeniyle mahkum kadınlara konuşmam istendi; gelecek anlatacağım. Oysaki karşımdakiler arasında çok yıllıklar da var müebbet alanlar da!

GAP Başkan Danışmanlığı önerisi 8 Mart konuşmamdan sonra geldi. Sonrasında bir ayağım orada ama daha çok yüreğim bölgede kaldı. “Kadını Güçlendirme Projesi” kapsamında UNDP ile birlikte, “Çocuk Yaşta Erken ve Zorla Evlilik” projesiyle de UNICEF ile çalışmaya başladım. Bunca işimin arasında artık ben de sosyal meselelerde görev alan bir Birleşmiş Milletler Danışmanı olarak görev yapıyorum.

Elbette bölgeye yakın olunca her gün “yapılacak ne kadar çok iş var” dedirtiyor. Bitmeyen bir mücadele var GAP’ta. Başkan Mehmet Açıkgöz ile bugüne değin bölgede neler yapıldığını, önümüzde daha neler olduğunu ve bölge insanını konuştuğumuz bir söyleşi yapmayı epeydir istiyordum. Ve nihayet!

GAP çalışanları yapageldiklerini yaşamlarının odağına zaten koymuşlar. Anlatma konusunda ise o kadar da istekli değiller. Milyonların hayatını değiştirirken Başkan Mehmet Açıkgöz de sorularımı olağan bir durummuş gibi tevazuyla yanıtlıyor. Söyleşiye geçmeden ve yeri gelmişken, Bölge’de ekonomik, sosyal gelişim ve dönüşümün gerçekleştirilmesinde birlikte yürüttüğümüz proje ve faaliyetler aracılığıyla katkı ve destek veren bütün özel sektör kuruluşlarına teşekkür ediyoruz. GAP İdaresi ile hangi içerikte, nasıl işbirlikleri yapılabilir konusunda soru ve arayışlarınızı yanıtlamaktan memnuniyet duyarız.
İşte o keyifli söyleşiden satır başları…

GAP bir sosyal dönüşüm projesi

• Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) odağında insan olan bir gelişme projesi olarak ele alınmalı. GAP’ın hedefi sadece ekonomik büyüme değil, bölge insanının yaşam kalitesinin yükseltilmesi olarak belirtilmiş. GAP’ı bir sosyal dönüşüm projesi olarak görmek gerek; toplumsal katılım, kalkınmada eşitlik ve kaynakların adil bir biçimde geliştirilmesi ilkelerine bağlı. İdare bu bağlamda sosyal amaçlı projeler geliştirip uyguluyor.
• Örneğin; Çok Amaçlı Toplum Merkezleri, Gençlik ve Kültür Evleri, Çocuk Okuma Odaları, GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezleri, Sağlık Okur Yazarlığı Projesi, GAP Bölgesi’nde Kadının Güçlendirilmesinde Yenilikler Projesi, Kapsayıcı Erken Çocukluk Eğitimine Erişimin Arttırılması Projesi, Çocuk Yaşta Erken ve Zorla Evliliklerin Önlenmesi Projesi, GAP Burs Projesi ve Kadın ve Kadın Sivil Toplum Kuruluşları’nın Güçlendirilmesi Projesi bunlardan bazıları.
• Çok Amaçlı Toplum Merkezleri (ÇATOM) eğitimler yaparak kadın girişimci sayısını arttırırken sosyal açıdan gelişmelerine de katkı sağlıyor. Bölge’de 48 ÇATOM mevcut ve her yıl 500’den fazla kadın ya bir iş bularak ya da kendi işyerini açarak çalışmaya başlıyor. Bugüne kadar bir milyondan fazla kadın ÇATOM hizmetlerinden faydalandı.
• Bölgenin 9 ilinde de Gençlik ve Kültür Evleri mevcut. Gençler toplumsal duyarlılık, kapasite geliştirme, sportif ve eğitim programları yürütüyor. Bugüne kadar 800 bin genç bu çalışmalarda yer aldı.

“Özel sektörün bölgeye desteği tatmin edici değil”

• Özel sektörün GAP Bölgesindeki sosyal sorumluluk faaliyetleri sayısal açıdan maalesef tatmin edici değil. Oysaki ekonomik, sosyal gelişim ve dönüşümün hedeflendiği Bölge’nin özellikle özel sektör kuruluşları için iyi bir KSS uygulama alanı olacağı düşüncesindeyiz.
• Kamu-özel sektör ortaklığıyla yapılacak sosyal sorumluluk projelerinin hem kuruluşlar hem de bölge açısından önemli olduğuna inanıyoruz. Bu birlikte çalışmanın sosyal ve ekonomik kalkınmaya yönelik gayretleri pekiştireceği inancındayız.
• Kadir Has Üniversitesi ve Türkiye Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği’nin teknik desteğiyle GAP Bölgesi’nde Kurumsal Sosyal Sorumluluk Uygulamalarının Artırılması Projesi’ni hazırladık. GAP KSS Durum Analizi Raporunda amacımız, GAP Bölgesi’nde sosyal sorumluluk projesi yapmak isteyen özel sektör kuruluşlarına yol göstermekti. Bölge ihtiyaçlarına yönelik çok yönlü fayda üretebilecek projelere sahibiz.

Bir GAP markası: Argande

• “GAP Bölgesinde Kadının Güçlendirilmesinde Yenilikler Projesi” Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ortaklığı ve İsveç Uluslararası Kalkınma İş birliği Ajansı (Sida) finansmanıyla Mayıs 2008’de başladı. Çalışma kapsamında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde üretilenlerin markalaşması, satış ve pazarlama fırsatlarının yaratılması hedeflendi. Ürünler Argande markası altında toplandı.
• Hatice Gökçe’nin koordinatörlüğünde, önde gelen moda tasarımcıları Argande koleksiyonlarına tasarım desteği sağladı. MUDO mağazalarında Argande ürünleri için satış stantları oluşturdu. Bölge kadınlarının ürettiği ürünler yakın bir tarihte Trendyol ile yaptığımız işbirliği kapsamında Trendyol’da satışa sunulacak.
• “El Emeği Koleksiyonu” kapsamında Koton ile iş birliği 2016 yılından bu yana sürüyor. Bölge’de 3 bine yakın kadın üretim yapıyor ve gelir elde ediyor.
• Procter&Gamble iş birliğinde “Gençlikte Hijyen Eğitimi Projesi” hayata geçirildi. 10-13 yaş arası kız öğrencilerl annelerine sağlık ve hijyen eğitimi verilen projede, Mardin, Diyarbakır ve Gaziantep’te 100 bin çocuğa ulaşıldı.
• 2014 yılından bu yana “GAP Bölgesi Turizm Odaklı Tanıtım ve Markalaşma Projesi” ile bölgeyi “Mezopotamya – Destansı Topraklar” markasıyla bir destinasyon markası yapmak hedeflendi. Projeye, İletişim Danışmanlığı Şirketleri Derneği (İDA) üyesi gönüllü iletişim danışmanları tarafından stratejik iletişim danışmanlığı desteği veriliyor.

GAP’a katkı sağlayan markalar ve yaptıkları projelerinin ayrıntıları

• GAP İdaresi, devlet bütçe ve imkânlarının yanı sıra ulusal ve uluslararası kurumlarla özel sektör, üniversite ve STK’larla işbirliklerinin yaratacağı projelerin gücüne inanıyor.
• AB Türkiye Delegasyonu, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF), Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UNWOMEN), Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), ortak çalıştığımız uluslararası kuruluşlardan birkaçı.
• Uzun yıllardır devam eden işbirliklerimiz de var. PepsiCo Türkiye, Koton, McDonald’s Çocuk Vakfı, Procter&Gamble, Mudo, DHL Türkiye Ofisi ve Karadeniz Holding, Grup 7, Forte Turizm proje ortağımız olan özel sektör kuruluşlarından bazıları.
• Bölge’de PepsiCo Türkiye desteğiyle 13 adet GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezinde okul çağındaki çocukların zihinsel, psikolojik ve sosyal gelişimleri desteklenirken ailelerinin bilinçlendirilmesine yönelik çalışmalar da gerçekleştiriliyor. Bugüne kadar 225 bin çocuk çalışmalardan faydalandı.
• Bunun yanı sıra, McDonald’s Çocuk Vakfı ile Sağlıklı Göz ve Eğitimde Başarı Projesiyle 2003 yılından beri Bölge’de 6 ilde 120 binin üzerinde çocuk göz taramasından geçirildi.
• GAP Burs Projesiyle 10 binden fazla kız çocuğuna eğitim olanağı sağlandı. Başta Karadeniz Holding olmak üzere özel sektör kuruluşları tarafından hâlâ destekleniyor.

Mardin, Diyarbakır ve Gaziantep’te kalplere dokunduk

• Orkid olarak, 40 yılı aşkın süredir kadınların ve genç kızların özgüvenli şekilde hayatlarını sürdürmelerini destekliyor ve bu doğrultuda, hayatın her alanında yanlarında yer alıyoruz. 2018 yılında, gerçekleştirdiğimiz bir araştırmaya göre; her 10 kız öğrenciden biri, ailesinin ekonomik durumları nedeniyle hijyenik pede ulaşamıyor ve bu yüzden okula devam edemiyor. Bu durum özgüvenlerini olumsuz yönde etkiliyor. 2019 yılında TOÇEV iş birliği ile hayata geçirdiğimiz “Okula Devam” projemizle, kız öğrencilerin özgüvenle eğitimlerini sürdürmelerine destek olmayı amaçladık. Proje kapsamında hijyenik pede ulaşamayan kız öğrencilere ped bağışı yapacağımızı duyurduk ve tüketicilerimizin büyük desteğini aldık. Halihazırda bu proje kapsamında bağışlarımız 4 milyon adedi aştı. Ayrıca genç kızlarımıza hijyen eğitimleri vermeye başladık, eğitimlerimiz sayesinde genç kızların vücutları ve ergenlik dönemine ilişkin bilgi düzeylerine katkıda bulunduk.
• Okula Devam kampanyamızın altında, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı iş birliğinde, “Gençlikte Değişim Projesi”ni hayata geçirdik. Proje kapsamında, bölgenin üç önemli şehri; Mardin, Diyarbakır ve Gaziantep’i ziyaret ettik. Ziyaretimiz süresinde toplam 659 okula ulaştık ve bin 956 ders saatlik hijyen eğitimi vererek genç kızlarımızı bilgilendirdik. Büyük ilgiyle takip edilen hijyen eğitimlerimizle 131 bin 742 kız öğrenciye ve 10 bin anneye doğrudan ulaştık. Soru-cevaplarla son bulan eğitimlerimizin ardından, yaklaşık 135 bin paket Orkid dağıttık.
• GAP kapsamındaki illerin alan ve nüfus büyüklüğü, Türkiye’nin ortalama yüzde 10,7’sini oluşturuyor. Bu güzide bölge kendi iç dinamiklerine sahip olmakla birlikte bir anlamda da Türkiye’nin yansıması. Orkid olarak, buradaki kalkınma hedeflerine ufak da olsa katkı sunabildiğimiz için çok gururluyuz. Marka olarak en önemli hedeflerimizden biri genç kızların özgüvenli bir şekilde yetişmelerine destek olabilmek. Bunun yolunun da eğitimden geçtiğine inanıyoruz. “Okula Devam” ve beraberinde gerçekleştirdiğimiz “Gençlikte Değişim Projesi” bu hedefimizin en önemli yansımaları olarak hayat buldu. Özellikle; Mardin, Diyarbakır ve Gaziantep şehirlerinde kalplere dokunduğumuza inanıyorum. Öğrenciler ile etkileşim kurmak, onların heyecanlarına, sorularına ve iyi dileklerine şahit olmak bizleri adeta yeniledi. Çok güzel geri dönüşler, mektuplar aldık. Bunlar bizi her zaman daha iyisini yapma konusunda teşvik ediyor. Orkid ile hayata geçireceğimiz projelerimizle genç kızlarımızı desteklemeyi sürdüreceğiz” dedi.

Koton El Emeği projemizle, GAP bölgesinde 8 bin kadına ulaştık

• El Emeği Projemizi kadınların ekonomik ve sosyal hayata katılmalarını desteklemek amacıyla 2016 yılında hayata geçirdik. Projemizi, GAP İdaresi Başkanlığı, UNDP iş birliği ve bölgedeki kadınların gelişiminde önemli bir fonksiyon üstelenen Çok Amaçlı Toplum Merkezleri (ÇATOM) kanalıyla gerçekleştiriyoruz. Özellikle fırsat eşitliğinden yeterince faydalanamayan kadınlarımızın yoğun olduğu bölgelerde, tek seferlik projeleri hayata geçirmek yerine; sürdürülebilir çözümler geliştirmeyi çok önemsiyoruz. Projemiz, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 8 ilde, 24 ÇATOM’da 8 bin kadına ulaşmamızı sağladı. Bu proje çerçevesinde kadınlarımız, toplam 3,2 milyon TL’nin üzerinde gelir elde etti.
• Projeye katılan kız kardeşlerimiz hem ekonomik hem de sosyal kazanımlar elde ediyor. Bütün bunların yanı sıra üretimleriyle, toplumun sürdürülebilir gelişimine katkı sağlıyorlar. Bu bütüncül yaklaşımın doğal sonucu olarak BM Kalkınma Programı’nın “Business Call to Action Platformu”na kabul edilen El Emeği Projemiz, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan (SKA) altısını karşılıyor. Bunlar;

1. Yoksulluğa son verilmesi (SKA-1)
2. Toplumsal cinsiyet eşitliği (SKA-5)
3. İnsana yakışır iş ve ekonomik büyüme (SKA-8)
4. Eşitsizliklerin azaltılması (SKA-10)
5. Sorumlu tüketim ve üretim (SKA-12)
6. Hedefler için ortaklıklar (SKA-17)

• Her yönüyle bizleri çok gururlandıran koleksiyonumuzun bir özelliği de tasarım ofisinden, pazarlama departmanımıza, mağazalardaki ekiplerimize kadar tüm Kotonlular tarafından yürekten benimsenmesi ve desteklenmesidir. Bugün koleksiyonumuzun 468 bin 867 adet üretim miktarına ulaşmasında, 37’si yurt dışında olmak üzere 127 mağazamızda ve online
  sitemizde müşterilerimizle buluşmasında tüm Kotonluların katkısı var.
• Toplumsal cinsiyet eşitliği, sürdürülebilirlik anlayışımız içindeki en öncelikli alanlardan biri. İyi ve büyük işlerin ancak sağlıklı, güçlü toplumlar aracılığıyla yapılabileceğini ve bunun için de
  önce kadını güçlendirmek gerektiğini biliyoruz. El Emeği projemizle; kadınları üretime dahil ediyor, elde ettikleri gelirle yaşam koşullarını iyileştirmelerine, özgüvenlerini artırmalarına, toplumsal hayatta daha aktif yer almalarına destek olabilmekten mutluluk duyuyoruz. Projemizin, kız kardeşlerimizin hayatlarına dokunarak yarattığı olumlu dönüşümün özellikle de kız çocukları üzerinde yaratacağı çarpan etkisini düşündükçe daha da heyecanlanıyoruz.
• GAP İdaresi Başkanlığı’nın, Koton El Emeği projemizle bizi en büyük destekçisi kabul etmesi ve örnek model olarak paylaşmasının gururunu yaşıyoruz. Koton El Emeği projemizle yaşayarak gördük ki; bölgedeki büyük potansiyel ekonomik değere dönüştüğünde, toplumsal cinsiyet eşitliği konusuna katkısı da çok güçlü oluyor. Bu nedenle tüm iş dünyasını; bölgeye, bu potansiyeli değerlendirmeye ve cinsiyet eşitliğine katkı sağlamaya davet ediyoruz.

7 ilde 120 binin üzerinde çocuğa göz taraması yaptık

• McDonald’s Çocuk Vakfı olarak 2001 yılından bu yana faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Vakfımızı,
  sağlık ve mutlulukları için çalıştığımız çocuklarla birlikte büyüttük diyebilmenin mutluluğunu
  yaşıyorum.
• Bu süreçte pek çok proje hayata geçirdik; göz bebeğimiz çocukların ve ailelerinin heyecanına, sevincine ortak olduk. 2003 yılında GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın koordinasyonuyla başlattığımız “Sağlıklı Göz ve Eğitimde Başarı” projesiyle öncü ve örnek olduk. 11 yıl süren proje kapsamında 7 ilde 120 binin üzerinde çocuğa göz taraması yaptık, göz kusuru tespit edilenlerin gerekli tedaviyi almasını sağladık. Sosyal sigortadan yararlanamayan çocuklarımıza gözlük temin ettik, tıbbi cihazları bölgedeki devlet hastanelerine bağışladık.
• Bu vesileyle vakfımızın en uzun soluklu projelerinden biri olan “Sağlıklı Göz ve Eğitimde Başarı” projesinde emeği geçen, başta GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı olmak üzere tüm sorumlu ve yetkililere bir kez daha şükranlarımı iletiyorum.

“GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezleri” 15 yıldır bölge halkının hizmetinde

• PepsiCo faaliyet gösterdiği bütün ülkelerde toplumu desteklemeyi ve bu yönde çalışmalar yapmayı öncelikleri arasında görüyor. Bu yatırımlarımızın toplum için gerçek anlamda fayda yaratmasına, uzun vadeli ve sürdürülebilir olmasına dikkat ediyoruz. Belirlediğimiz hedeflere ulaşabilmek açısından konunun uzmanı kişiler ve kuruluşlarla çalışmanın, projenin hayata geçtiği bölgeyi iyi tanıyan ve ilişki ağı güçlü ortaklarla birlikte olmanın önemine inanıyoruz. Bu özelliklere sahip ortaklar da çoğunlukla sivil toplum kuruluşları veya kamu kuruluşları oluyor. Bir başka deyişle, özel sektör, kamu ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliğiyle çok önemli projeler hayata geçiriliyor.
• PepsiCo olarak, eğitimde fırsat eşitliği konusunda bölgeler arası farklılıkların azalmasına katkıda bulunmak hedefiyle 15 yıldan uzun bir süredir yürüttüğümüz “GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezleri” projesinde bu yaklaşımla T.C. GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ile iş birliği yapıyoruz. Proje kapsamında Güneydoğu Anadolu’nun 9 şehrinde, 13 adet GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezimizde 250.000’den fazla çocuğa ulaşarak, akademik, sanat, spor alanlarında gelişimlerine katkıda bulunduk. Dezavantajlarla mücadele eden bir bölgede yürüttüğümüz “GAP-Cheetos Çocuk Gelişim Merkezleri” projemizle elde ettiğimiz olumlu sonuçlarda GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın çok önemli bir payı var. Uzun soluklu ve başarılı bir projeyi hayata geçirmemizi sağlayan bu iş birliğinden büyük mutluluk duyuyoruz.

GAP’a katkı sağlamak en büyük motivasyonumuz

• Geçtiğimiz yıl, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın davetiyle, son derece etkileyici bir seyahat gerçekleştirdik. İletişim Danışmanlığı Şirketleri Derneği İDA üyeleri olarak katıldığımız bu seyahatte, Bölge’ye dair bilgilerimizi tazeleme, iletişime dair ihtiyaçları yerinde görme şansı elde ettik. Bu güzel seyahat, yüksek bir motivasyona dönüşerek, üyelerimizin gönüllü bir proje ortaya koymasına vesile oldu.
• Derneğimizin gönüllü üyelerinden oluşan bir konsorsiyumla, sadece ülkemizin değil dünyanın sayılı tarihi, kültürel ve coğrafi zenginliklerinden birine sahip Mezopotamya’nın bilinirliğine katkı koyacak temel bir iletişim stratejisi ve yol haritası hazırladık. Sektörümüzün ortak akıl geliştirmesine dair de kıymetli bir örnek teşkil eden bu çalışmamız, GAP Bölge Kalkınma İdaresi tarafından kabul edildi ve hayata geçiriliyor. Bu bizim için büyük bir gurur.
• Uzmanlığımızı ve bilgi birikimimizi böylesine bir projeye aktarabilmiş olmak da elbette büyük bir motivasyon hepimiz için. İletişim Danışmanlığı Şirketleri Derneği İDA’nın sosyal sorumluluk projesi olarak yaptığı bu çalışmanın ülkemize hayırlı olmasını diliyorum. Projede görev alacak tüm tarafları, İDA üyeleri adına sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Yolları açık olsun.