Alışveriş listeleri hazır! Black Friday heyecanı başladı…
Kasım ayının gelmesiyle birlikte büyük alışveriş maratonu Black Friday de kapımızı çaldı. Neredeyse her 10 tüketiciden 8’i haftalar öncesinden alışveriş listelerini tamamlarken markalar da harıl harıl bu büyük yarışa hazırlanıyor. Peki, tüketicinin listesinde neler var? Yapılan indirimleri yeterli buluyorlar mı? Daha da önemlisi bu devasa alışveriş çılgınlığında hangi markalar rakiplerini geride bırakıp tüketicileri mutlu ediyor? Hem Marketing Türkiye için Akademetre’nin gerçekleştirdiği “Black Friday Araştırması” hem de VanillaPrice ve Kantar Media verileriyle tüm bu sorulara yanıt aradık…
Tüketicilerin yüzde 65,3’ü “Black Friday”de alışveriş yaptı
Black Friday Araştırması kapsamında görüşülen katılımcıların yüzde 43’ü Black Friday’den bugüne kadar 1-2 kez, yüzde 19,5’i 3-5 kez ve yalnızca yüzde 2,8’i 6-10 kez alışveriş yaptığını belirtiyor. Katılımcıların yüzde 34,7’si ise Black Friday’den bugüne kadar hiç alışveriş yapmadığını dile getiriyor.
Alışveriş tutkunları dört gözle Black Friday’i bekliyor
Katılımcılara alışveriş yapmak için Black Friday’i bekleyip beklemedikleri sorulduğunda, yaklaşık olarak yüzde 80’i “evet” yanıtını veriyor.
Alışveriş listesinin başında “giyim-aksesuar” var
Bu yıl Black Friday’de alışveriş yapmayı planlayanlar, en fazla “giyim-aksesuar” ürün gruplarında alışveriş yapmayı planlıyor. Listenin ikinci sırasında ise “elektronik” ürünler var. “Kişisel Bakım-Kozmetik” ve “Spor-Outdoor” kategorileri eşit oranda alışveriş planları arasında yer alırken “Anne-Bebek-Oyuncak” kategorisi alışveriş yapılması planlanan ürünlerde sonda yer alıyor.
Pamuk eller cebe
Peki tüketiciler bu yıl “Black Friday”de alışveriş yapmak için ne kadarlık bir bütçe ayırdı? Araştırma sonuçlarına göre her 10 kişiden 4’ü Black Friday için önceden bir bütçe ayırmıyor. Bütçe ayıranlar ise bu büyük indirim dönemi için ortalama 945,2 TL’lik bir bütçe ayırdığını söylüyor.
Tüketicilerin yüzde 44’ü indirimlere güveniyor
Black Friday’de yapılan indirimlerin ne kadar “gerçek” olduğu da en merak edilen konulardan biri. Araştırmaya göre her 10 katılımcıdan 4’ü Black Friday’de yapılan indirimlere güveniyor. Ancak katılımcıların yüzde 36,7’si bu konuda arada kalmış durumda.
İndirimler yetersiz bulunuyor…
Tüketicilerin Black Friday’de markaların yaptığı indirimleri yetersiz bulduğu görülüyor. Bunun yanı sıra tüketicilerin yüzde 32,7’si yapılan indirimleri yeterli buluyor.
Bu yılın gözdesi e-ticaret
Katılımcılara Black Friday’de e-ticaret sitelerinden mi yoksa geleneksel mağazalardan mı alışveriş yapacağı sorulduğunda, yüzde 80’i e-ticaret sitelerini işaret ediyor.
İlk adres pazar yerleri
Peki, çevrimiçi alışveriş için en çok nereler tercih ediliyor? Black Friday için bu soru sorulduğunda, katılımcıların en fazla tercih ettiği siteler sırasıyla Trendyol, Hepsiburada ve n11 oluyor.
Alışveriş kararını en çok etkileyen kanal: Sosyal medya
Black Friday döneminde katılımcıların alışveriş kararını etkileyen en önemli kanal “sosyal medya” olarak öne çıkıyor. İnternet yüzde 57 ile önem sırasında üçüncülüğü elde ederken televizyon yüzde 69 ile tüketicinin Black Friday’de kararını en çok etkileyen ikinci kanal oluyor.
Giyim-aksesuarın gözdesi “Mavi”
Giyim-aksesuar grubunda alışveriş yapmayı planlayan katılımcıların büyük çoğunluğu “Mavi”, “Zara” ve “Koton”dan alışveriş yapmayı düşündüklerini dile getiriyor.
Elektronik ürün grubunda “Apple” ilk sırada
Black Friday indirimlerinden en çok faydalanılması beklenen kategorilerin ikincisi elektronik… İnsanlara en çok hangi elektronik markalarından alışveriş yapmayı planladıkları sorulduğunda, büyük çoğunluk “Apple”, “Arçelik” ve “Samsung” cevabını veriyor.
“Gratis” rakiplerini geride bıraktı
Söz konusu kozmetik-kişisel bakım markaları olduğunda Gratis rakiplerine ciddi bir fark atmış durumda. Kozmetik-kişisel bakım alışverişinde en çok alışveriş yapılması planlanan markalar arasında Gratis, yüzde 62,5 ile birinci sırada yer alıyor.
Spor-outdoor kategorisinin birincisi: “Nike”
Bu kategoriden alışveriş yapmayı planlayan katılımcıların büyük çoğunluğu “Nike”ı listelerine almış durumda. Yüzde 79,5 ile birinci sırada olan Nike’ı, yüzde 61,4 ile Adidas ve yüzde 50 ile New Balance takip ediyor.
Ev-yaşam kategorisinde “English Home” zirvede
Black Friday’de alışveriş yapılması planlanan ev-yaşam markaları arasında “English Home” ile “Mudo Concept” ön plana çıkıyor. İki marka, yüzde 52,6 ve yüzde 36,8 ile ilk iki sırada yer alıyor.
Anne-bebek-oyuncağın gözdesi “Joker”
Anne-bebek-oyuncak kategorisinde alışveriş yapmayı planlayan katılımcıların büyük çoğunluğu “Joker”den alışveriş yapmayı düşündüklerini dile getiriyor.
Araştırmanın metodolojisi
“Black Friday Araştırması” Marketing Türkiye için Akademetre tarafından 7-14 Ekim 2021 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Araştırmaya Türkiye’de İBBS-Düzey 1 kapsamındaki 12 ilde, A, B, C1 ve C2 sosyo-ekonomik statüdeki 18 yaş ve üstü 750 kişi katıldı.
Black Friday büyüteç altında
Bu yıl Kasım 27’de gerçekleşecek olan indirimleri merakla beklerken, gelin 2020 yılı Black Friday rakamlarına bir göz atalım.
Geliştirmiş olduğu online fiyat takip platformu VanillaPrice ile pazar yerlerini analiz eden Akademetre, geçtiğimiz yıl Black Friday’de toplam 883.830 üründe kampanya tespit edildiğini ortaya koyuyor. VanillaPrice verilerine göre geçtiğimizin Black Friday’in galibi Trendyol. Marka yüzde 51,3’lük pay ile en fazla kampanya gerçekleştiren online pazar yeri konumunda. Onu güçlü rakibi Hepsiburada yüzde 47,0’lik pay ile ikinci sıradan takip ediyor. Moda kategorisi geçtiğimiz yıl en fazla kampanyanın gerçekleştiği ürün kategorisi oldu.
En çok indirim yapılan kategoriler
Geçtiğimiz yıl en çok kampanya yapılan kategori moda oldu. Bu kategoride toplamda 424.536 üründe kampanya tespit edildi. VanillaPrice verilerine göre bu rakamla moda kategorisinin kampanya yapılan tüm kategoriler içindeki payı yüzde 48 oldu. İkinci sırada yüzde 10,1’lik payla anne-bebekoyuncak kategorisi bulunuyor.
Pazar yerleri bazında ortalama indirim oranları
Black Friday kapsamında indirim oranının en fazla olduğu kategori de “moda” olarak öne çıkıyor. Moda, Evcil hayvan ürünleri, sağlık ve kişisel bakım, ofis ve kırtasiye ve petshop kategorilerinde yüzde 20’nin üzerinde indirim gerçekleştiği görülüyor. 2020’de Black Friday kapsamında Trendyol ve Amazon pazar yerlerinde yüzde 20’nin üzerinde indirim gerçekleşti. Online pazar yerlerinde ortalama indirim oranı yüzde 21,1 iken Trendyol’da gerçekleştirilen kampanyalarda indirim oranını, diğer pazar yerlerine göre daha yüksekti.
Sosyal medyada Black Friday rüzgârı
Gelin bir de Kantar Media verilerine göre Kasım 2020’de takip edilen ve raporlanan 7.588 influencer ile yapılan Black Friday kampanyalarına bir göz atalım. Buna göre, Trendyol ezici bir farkla story ve swipe up denilen link bırakmalarda birinci sıraya yerleşmişken ikinci sırada en büyük rakibi Hepsiburada yer alıyor. Paylaşılan postlarda ise aradaki fark azalsa da Zara ikinci sırayı Hepsiburada’nın elinden alıyor.
Pazar yerleri interneti reklama boğdu
E-ticaretin yükselen yıldızı pazar yerleri, Black Friday’de dijital ortamı da reklamlarıyla donattı. Kantar Media verilerine göre 2020 Kasım ayında en çok dijital reklam veren üç firma Hepsiburada, Trendyol ve Morhipo oldu.
Reklamların lideri Hepsiburada
Adeta bir kampanya ve alışveriş çılgınlığına dönüşen Black Friday denilince akla reklam yatırımları da geliyor elbette.
Kantar Media verilerine göre Black Friday kampanyalarını geniş kitlelere duyurmak için reklam veren markalar arasında Hepsiburada hem televizyon hem de dijitalde bir numaraya yerleşiyor. Dijitalde 2 milyondan fazla görüntülenmesi olan marka, TV’de ortalama 40 bin reklam gösterdi.
Araştırmanın metodolojisi
Marketing Türkiye için Akademetre 16.11.2020 ile 29.11.2020 tarihleri arasında online pazar yerlerinde gerçekleştirilen Black Friday kampanyalarını günlük bazda analiz etti. Çalışma kapsamında, Akademetre’nin Vanilla Price robotları aracılığıyla online pazar yerlerinden kampanyalı ürünlerin datası çekilerek analize tabi tutuldu. Veriler, 16.11.2020 ve 29.11.2020 tarihleri arasında kampanyalı ürünlerin analizini gösteriyor.
Markalar Black Friday’de pastadaki payını nasıl büyütebilir?