Anneler Günü hediyesinde yeni trend kişiye özel tasarımlı ürünler
Markaların tüketicilerine duygusal olarak ulaşabildikleri Anneler Günü ne kısa süre kala; firmalar Anneler Günü kampanyalarını ve iletişim çalışmalarını hızlandırdı. Crowdsourcing araştırma platformu Roamler Türkiye’nin yüzde 45’i kadın, yüzde 55 i erkek toplam 300 kişiyle gerçekleştirdiği araştırmanın amacı, bu özel günü kutlayan tüketicilerin hediye olarak tercih ettiği ürün grupları ve markaları tespit etmek. Ayrıca hangi markaların Anneler Günü konseptli iletişimlerinin daha çok beğenildiğini ve bu iletişim çalışmalarının hediye satın alma kararına olumlu/olumsuz katkılarını ortaya koymak.
Araştırmaya göre; Anneler Günü temalı reklamların olduğu en çok dikkat çeken mecra TV olurken onu internet, sosyal medya, açık hava ve son sırada gazete/dergi ile araç giydirme takip ediyor. En çok dikkat çeken reklamlar ise Arçelik, Korkmaz, Flo, Zen, Paşabahçe, Hepsiburada, Çiçeksepeti, Card Finans, Boyner olarak belirtiliyor.
Peki en çok merak edilen soruya gelirsek; yapılan iletişim çalışmalarının satın alma kararına etkisi ne yönde? Katılımcılara; en çok dikkatlerini çeken reklamın hediye satın alma kararlarını ne yönde etkilediği sorulduğunda önemli sonuçlarla karşılaşılıyor. Dikkat çeken markanın reklamını izlemeden önce de izledikten sonra da o markaya ait hediye almayı düşünmeyenler çoğunlukta (yüzde 67). Başka bir deyişle; eğer kişiler daha önceden o markayı tercih etmiyorsa, reklamlar dikkat çekse dahi bu satın almama durumunu pek değiştirmiyor. Tam tersi durumda, dikkat çekici reklamların o markayı tercih etmede kararlarını olumlu olarak değiştireceğini belirten kesim (yüzde 13) ise hiç de az değil. Bunun yanı sıra tahmin edileceği gibi reklam öncesi markayı tercih ederken reklam sonrası da satın alma kararını koruyan bir kitle de mevcut (yüzde 17). Çok küçük bir kitle de (yüzde 3) izledikleri reklamın satın alma kararını olumludan olumsuza çevireceğini belirtiyor.
Her yıl düzenli olarak Anneler Günü’nü kutlayanların oranı yüzde 63 iken, bu sene Anneler Günü’nü kutlayacakların oranı yüzde 89. Kutlayacağını belirten her 10 kişiden 7’si sadece annesinin annelerinin Anneler Günü nü kutlarken, buna ilaveten 2’si eş ve eşinin annesinin de,1’i büyükannesinin de Anneler Günü nü kutlamayı planlıyor.
Katılımcıların yüzde 73’ü Anneler Günü nün tam olarak hangi tarih olduğunu bilirken, yüzde 20’si bilmiyor. Kalan yüzde 7’si ise tarihi yanlış biliyor. Anneler Günü nü kutlayacak olan katılımcıların planları sorulduğunda; yüzde 79 oran ile ilk sırada hediye almak gelirken, onu sırasıyla evde program yapmak ve dışarıda yemek programı yapmak takip ediyor.
Anneler Günü nü “hediye” alarak kutlayacaklarını belirten kesim büyük oranda (yüzde 70) son hafta hediyesini almış oluyor. Bununla birlikte hediye almayı son 2 güne bırakanların oranı (yüzde 30) ise hiç de az değil. Bunun başlıca sebepleri de; kampanyaların son günlerde daha avantajlı olduğu algısı, kararsız kalma, zaman bulamama olarak gösteriliyor. Hediye almayı planlayanlar; hediye alırken büyük oranda hediye alacağı kişiye ne istediğini veya neye ihtiyacı olduğunu sormuyorlar. Hediye alırken de aynı şekilde genellikle birilerine danışılmıyor.
Peki hediye alışverişi için hangi kanallar kullanılıyor? Son senelerde online alışveriş yükselişte olmasına rağmen; hala geleneksel mağazalardan alışveriş (yüzde 88), online alışverişe (yüzde 36) göre daha fazla tercih ediliyor. Oranlardan görüldüğü üzere hem online, hem mağaza alışverişi yapan küçük bir kesim de mevcut. Cinsiyet detayına bakıldığında daha çok erkeklerin (yüzde 63) online alışverişi tercih ettiği görülüyor. En çok kullanılan online alışveriş sitelerinden ilk 3 sırayı hepsiburada, çiçeksepeti, gittigidiyor domine etmiş durumda. Buradan da markaların kendi web siteleri yerine, çok daha farklı ürün çeşidi seçeneği sunan sitelerin tercih edildiği açıkça görülüyor.
Anneler Günü alışverişine ayrılan bütçe ise ortalama 50-100 TL aralığında. Alınması düşünülen hediye kategorilerinin içinde en yüksek paya sahip olan kişiye özel tasarım hediyeler (yüzde 19) öne çıkıyor. Bunu eşit oranlar ile moda (yüzde 18), çiçek (18) , küçük ev aletleri (yüzde 18) takip ediyor. Buna karşılık; ev&bahçe dekorasyonu (yüzde 6), hobi (yüzde 3), elektronik ürünler (yüzde 3), kozmetik (yüzde 2) grubu ürünlerinin hediye olarak tercih edilmede son sıralarda olduğu görülüyor.
Karşılaştırmalı olarak “Geçen sene annenize ne hediye aldınız?” sorusuna “kişiye özel tasarım hediye” cevabını verenlerin oranı sadece yüzde 6 iken, bu sene bu oran yüzde 19 a çıkarak, en popüler hediye tercihi oluyor. Çocukken annelere özel hazırlanan el emeği hediyelerin; günümüzde online alışveriş sitelerinde yaptırılan benzer şekilde hediye eden kişinin de hazırlamada emeğinin olduğu ve tamamen kişiye özel olarak annenin fotoğrafı, anneye not vb içeren hediyelere dönüştüğü anlaşılıyor. Böylelikle; hediyenin bir anısının olması, el emeği içeren ve kişiye özel olması, geçmişten geleceğe değişmeyen bir değer olma özelliğini devam ettiriyor.
Anneler Günü deyince akla ilk gelen hediyelerden biri olan çiçekte online alışveriş (yüzde 46), geleneksel alışverişin (yüzde 54) tahtına geçmeye çok yaklaşmış durumda. Online çiçek alışverişinde ise çiçeksepeti tek tercih oluyor. Sonuç olarak; çiçek alacağını belirten her iki kişiden yaklaşık birinin çiçekçilerden, diğerinin de çiçeksepeti’nden almayı düşündüğü görülüyor.
Küçük ev aletleri kategorisinde ise başı çeken ürünler; blender ve meyve sıkacağı olurken, tercih edilen ilk 3 marka sırasıyla Arçelik, Arzum ve Philips oluyor. Moda kategorisindeki tercihlerin yarısını giyim ürünleri tek başına oluştururken, ayakkabı (yüzde 24), çanta ve aksesuar ürünleri yüzde 11’er, saat ve mücevher ürünleri ise yüzde 3’er pay ile son sırada geliyor. Giyimde marka tercihi olmadığını belirtenler çoğunlukta, bununla birlikte en çok akla gelen markalar Koton, LCW, Zara, Polaris oluyor.
Kişiye özel tasarım ürünleri geçen seneye oranla payını arttırıp en üst sıraya otururken, bazı kategoriler de düşüşe geçmiş durumda. Hediye alınması planlanan geri kalan; kozmetik, elektronik ürünler, hobi kategorileri daha az tercih ediliyor. Özellikle cep telefonu, tablet başta olmak üzere elektronik ürünler, geçen sene yüzde 13 oranında tercih edilirken, bu sene bu oran yüzde 3’e düşmüş durumda. Kozmetik ürünleri de benzer şekilde yüzde 6’dan yüzde 3’e gerileyerek hediye olarak en son tercih edilen kategori oluyor. Annesine kitap almayı planlayanların oranının yok denecek kadar az olması dikkat çekiyor. Hediye alacağını belirten her 100 kişiden sadece 3’ü kitap almayı düşünüyor. Payı hala az olsa bile; yükselişte olan bir kategori Ev& Bahçe dekorasyon ürünleri. Son dönemlerde Madam Coco, English Home gibi ev eşyaları mağazalarının trend olması, Anneler Günü nde alınacak hediye tercihlerindeki payını da olumlu etkiliyor. Bu sayede Ev & Bahçe dekorasyon ürünleri geçen seneye (yüzde 2) göre bu sene (yüzde 6) payını artmış durumda.
Özet olarak araştırmanın ortaya koyduğu üzere; ülkemizde hem marka hem de tüketici tarafında Anneler Günü önemli bir gün. Anneler Günü nü gerek hediyeyle gerek evde ya da dışarda program yaparak kutlayanlar çoğunlukta. Hediye alışverişlerinin de 1 hafta öncesinden başladığı düşünülürse; Anneler Günü konseptli iletişim çalışmalarının satın alma kararını etkilemesi açısından dikkat çekici ve olabildiğince annelere özel ürünler üzerinden yapılması kritik önem taşıyor.