Esnafın yeni umudu “aşı”
Pandemiden belki de en çok etkilenen kesim esnaf. Akşam kısıtlamalarıyla gelir hanelerinde dramatik bir düşüş yaşayan esnaf, son araştırmalarda tam kapanma akabinde kısıtlamaların tamamen kalkmasını istiyordu. Küçük esnafın nabzını tutan Türkiye Geleneksel Kanalın Nabzı: REM Esnaf Barometresi’nin Nisan 2021 dönemi sonuçları ise esnafın artık daha kalıcı çözümlere ihtiyaç duyduğuna işaret ediyor. Rapora göre esnafın aşı olma eğilimi yüzde 58’den yüzde 70’e yükseldi. Esnaf, en çok temas eden kesimlerden birinin kendileri olduğunu söyleyerek aşıda öncelik talep ediyor…
Aşıda öncelik istiyorlar
Esnaf aşı konusunda öncelik bekliyor. Esnafın aşı olma eğilimi incelendiğinde, bir önceki dönem yüzde 58 olan “Aşı olurum” diyen esnafın oranı yüzde 70’e yükseldi. Nisan döneminde ciddi oranda artan vakalardan kaygılanan esnaf, vatandaşlarla en çok temas eden kesimin kendileri olduğunu söylüyor ve aşı olmada kendilerine de öncelik verilmesini talep ediyor.
Veresiye düşmeye devam ediyor
Sıcak paraya ihtiyaç duyan esnafın veresiye ile alışveriş yaptırma oranı düşmeye devam ediyor. Ocak ayında yüzde 44 olan veresiye ile alışverişin geçerli olduğu bakkal noktası oranı 4 ayda hızla düşerek Nisan ayında yüzde 22’ye indi. Veresiye ile alışverişin bakkal noktalarının cirosu içerisindeki payı da 4 ay içerisinde yüzde 9’dan yüzde 5’e düştü. Buna karşın, kredi kartı ile yapılan alışverişlerin cirodaki payı ise aynı dönemde yüzde 29’dan yüzde 33’e yükseldi. Salgın sürecinde kendileri de finansal olarak kan kaybeden bakkal noktaları, veresiye alışverişi kredi kartına yönlendirmeye bu dönemde de devam etti.
Esnafın endişe oranı arttı
Nisan döneminde 2 puanlık artışla geleneksel kanal esnafının yüzde 70’i salgından endişe duyduğunu belirtti. Vakaların dramatik olarak artması ve bireylerin tedbirlere uyum göstermediğini düşünmeleri esnafın içinde bulunduğumuz süreçte kaygısının artmasında etkili oldu. Daha önce alınan tedbirlerin yetersiz olduğunu ve tam kapanma olması gerektiğini belirten esnaf kesimi, Nisan dönemi sonunda gerçekleştirilen tam kapanma kararının uygulanma şeklinden de memnun değil.
Daha fazla destek istiyorlar
Salgının başında zorunlu borçları ötelenen esnaf, tekrar önüne gelen faizli borçlar karşısında kendisini yetersiz hissediyor. Bu nedenle yapılan desteklerin daha etkin ve kalıcı olmasını talep ediyor. Tam kapanma kararı alındığını fakat eve kapatılan insanlara maddi destek sağlanmadığını düşünen bakkal esnafı; hibe, kira yardımı, vergi alınmaması gibi daha etkili maddi destekler bekliyor.
Esnafın umutları eriyor
Hali hazırda genel ekonomik durgunluk ile mücadele veren geleneksel kanal esnafı, özellikle salgının hayatımıza girdiği son 1 yıllık sürede kan kaybetti. Her 2 esnaftan 1’i, en önemli kaygısının salgının bir türlü bitmemesi olduğunu belirtirken, İşlerinin daha da kötüye gittiğini ve düzeleceğine dair umudunu kaybettiğini belirten esnafın oranı son bir ayda yüzde 27’den yüzde 32’ye yükseldi.
Güven Endeksi düştü
Esnaf Barometresi Genel Güven endeksi bir önceki döneme göre 4,3 puanlık anlamlı düşüş ile 6,2 olarak gerçekleşerek en düşük seviyeye geriledi. Bu duruma; iş yapma ve finansal durumu ortaya koyan Mali Durum alt endeksinin 6,3 puan, ülke ekonomisine güveni ifade eden Genel Ekonomi alt endeksi 5,1 puan düşmesi etkili oldu. Ayrıca Ticaret Endeksi de salgını etkisiyle 3,1 puanlık düşüşle 7,7’ye indi. Tüm endekslere göre Esnaf Barometresi de 3,2 puanlık düşüşle 7’ye geriledi.