Endişeye mahal yok: CEO’lar çalışan sayısını artırmayı planlıyor…
PwC’nin Dünya Ekonomik Forumu toplantısında duyurulan 28. Küresel CEO Araştırması’na göre, tüm dünyadaki CEO’ların neredeyse yüzde 60’ı önümüzdeki 12 ayda küresel ekonomik büyümenin artacağını düşünüyor. Türk CEO’lar için ise bu oran yüzde 53.
109 ülkeden 4 bin 701 CEO’nun katıldığı 28. Küresel CEO Araştırması’na göre, CEO’ların yüzde 42’si önümüzdeki 12 ayda çalışan sayısını yüzde 5 veya daha fazla artırmayı düşünüyor. Bu oran, çalışan sayısını azaltmayı düşünen CEO’ların (yüzde 17) iki katından fazla. Geçtiğimiz yıl çalışan sayısını artırmayı düşünen CEO’ların oranı ise yüzde 39’du.
Çalışan sayısını artırmayı düşünen CEO’ların başında, cirosu 100 milyon doların altında olan küçük ölçekli şirketler (yüzde 48) geliyor. Bunu teknoloji (yüzde 61), gayrimenkul (yüzde 61), özel sermaye (yüzde 52) gibi şirketler takip ediyor.
PwC Türkiye Kıdemli Ortağı
PwC Türkiye Kıdemli Ortağı Cenk Ulu, araştırmayla ilgili değerlendirmesinde şunları söylüyor: “PwC olarak gerçekleştirdiğimiz CEO Araştırması ile 28 yıldır iş dünyasının içinden geçtiği kapsamlı dönüşümü çok yakından takip ediyoruz. Araştırmamızın bu yılki küresel sonuçları, iş liderlerinin ekonominin büyümeye yönelik iyimserliklerini koruduğunu gösteriyor. Ancak liderler önceki yıllarda olduğu gibi, değer yaratma modellerinde köklü değişiklikler yapmaları gerektiğinin farkındalar ve daha da önemlisi, bu yönde adımlar atmak için istekliler. CEO’ların iş gücü, sürdürülebilirlik, tedarik zincirleri de dahil olmak üzere birçok alanda stratejik kararlar almalarının gerekeceği bir dönemdeyiz. Araştırma, özellikle üretken yapay zeka konusunda da dikkat çekici sonuçlar içeriyor.”
Dönüşüm zorunluluğu
Son iki yılda olduğu gibi her 10 CEO’dan 4’ü (yüzde 42) şirketlerinin mevcut gidişatını sürdürmesi halinde 10 yıldan daha uzun süre ayakta kalamayacağını düşünüyor. Bu yüzde 42’lik kesim, ekonomik olarak ayakta kalabilmelerini etkileyen en önemli faktörün yasal düzenlemelerdeki değişiklikler olduğunu savunuyor.
Her sektörden CEO’ların yüzde 63’ü son beş yılda şirketlerinin değer yaratma, sunma ve yakalama şekillerinde değişiklik yapmak için en az bir önemli adım attıklarını söylüyor.
Şirketler iş modellerini kökten değiştirmeye de istekli; CEO’ların yüzde 38’i son beş yılda en az bir yeni sektörde rekabet etmeye başladıklarını, yüzde 34’ü ise bu yeni sektörlerden elde ettikleri gelirlerin, şirketlerinin bu dönemdeki toplam gelirlerinin yüzde 20’sinden fazlasını oluşturduğunu belirtiyor.
CEO’lar üretken yapay zeka için iyimserler
Araştırmaya katılan CEO’lar üretken yapay zekadan elle tutulur sonuçlar elde ettiğini söylüyor. CEO’ların yüzde 56’sı son 12 ayda çalışanlarının daha verimli olduklarını, yüzde 32’si ise gelirlerinin arttığını belirtiyor. Türkiye’deki CEO’ların yüzde 64’ü geçtiğimiz 12 ayda üretken yapay zekanın çalışanların verimliliğini artırdığını vurguluyor.
Yapay zekaya duyulan güvensizlik, bu teknolojinin yaygınlaşmasının önündeki en büyük engellerden biri olmaya devam ediyor. CEO’ların yalnızca üçte biri, yapay zeka teknolojisini şirketlerinin kilit süreçlerine entegre edecek kadar güvenilir bulduklarını söylüyor.
Buna rağmen, üretken yapay zekanın kârlılığa olan etkilerine yönelik iyimser bakış açısı geçtiğimiz yıla göre biraz arttı; CEO’ların yüzde 49’u önümüzdeki 12 ayda kârlarında artış bekliyor. CEO’ların neredeyse yarısı (yüzde 47) önümüzdeki üç yılda yapay zeka teknolojilerini kendi teknoloji platformlarına; yüzde 41’i ise ana iş süreçlerine entegre etmeyi planlıyor.
İklim değişikliğiyle ilgili yatırımlar meyvelerini vermeye başladı
Araştırmada dikkat çeken bir diğer konu ise iklim değişikliğinin şirketlere olan etkisi. CEO’lar bu konuyla ilgili aksiyon almaya devam ediyor.
CEO’lardan son beş yılda iklimle ilgili yaptıkları yatırımların finansal etkilerini değerlendirmeleri istendiğinde, yatırımların gelirleri artırma olasılığının (yüzde 33), azaltma olasılığından (yüzde 5) altı kat daha fazla olduğu dikkat çekiyor. CEO’ların neredeyse üçte ikisi, iklimle ilgili yatırımların maliyetleri azalttığını ya da maliyete önemli bir etkisi olmadığını söylüyor.
Türkiye’deki CEO’ların yüzde 38’i son beş yılda aldıkları iklim dostu inisiyatiflerin, hizmet veya ürün satışından elde edilen gelirde artış sağladığını belirtiyor.
Yine de iklimle ilgili yatırımları gerçekleştirmenin önündeki engeller ortadan kalkmış değil. İklimle ilgili yatırım yapan CEO’ların yüzde 24’ü, yasal düzenlemelerdeki karmaşıklıkların şirketlerinin bu tür yatırımlara başlamalarının önündeki en büyük engel olduğunu söylüyor. CEO’ların yüzde 18’i yatırım getirisinin az olmasının, yüzde 6’sı ise yönetim kurulunun veya üst yönetimin bu konuda destek vermemesinin en büyük engel olduğunu düşünüyor.
Araştırmanın metodolojisi
PwC, 1 Ekim-8 Kasım 2024 tarihleri arasında 109 ülkeden 4 bin 701 CEO ile görüştü. Küresel ve bölgesel rakamlar, ülkenin nominal GSYİH’sine göre ağırlıklandırılmıştır. Sektör ve ülke bazında rakamlar 4 bin 701 CEO’dan oluşan örneklemin tamamından alınan ağırlıklandırılmamış verilere dayanmaktadır.
Bulguların tümüne pwc.com/ceosurvey’den erişebilirsiniz.
