Enflasyon Günlükleri: “Sosyalleşmenin bedeli ağır!”
Günümüz toplumunda sosyal çevre, bireylerin harcama alışkanlıkları üzerinde hiç olmadığı kadar etkili. Enflasyonun günlüklerini tutan Twentify’ın yapay zeka destekli araştırma platformu Quals.ai ile yürüttüğü araştırmasına göre bireyler sosyal ortamlarda kabul görmek, kendini iyi ve değerli hissetmek için harcamalar yapıyor. Bu harcamalar; düğünlerde altın takmaktan kıyafet yenilemeye, restoranlarda daha fazla vakit geçirmeye kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Ancak bu çabanın bireyleri duygusal ve maddi anlamda yıprattığı da bir gerçek.
Sosyal baskı ve alışveriş
Sosyal baskı, bireylerin harcama kararlarını önemli ölçüde etkiliyor. Katılımcıların birçoğu, sosyal ortamlarda kabul görmek için harcama yaptıklarını belirtiyor. Bu durum, sosyal statü ve kendini ifade etme ihtiyacını yansıtıyor.
“Sosyal çevrede kabul görmek için direkt bir araç çünkü çevrenizdeki insanlar sizin maddi gücünüze bakıp etkileniyor.” 26 yaş, Kadın
Katılımcılar, farklı sosyal baskı kaynaklarından bahsediyor. Bu baskılar genellikle sosyal etkinliklere, giyim ve tüketim alışkanlıklarına odaklanıyor. İnsanlar, sosyal baskıdan kaçınmak için sık sık harcama yapıyor. İyi görünmenin, güzel giyinmenin, bir restorana gitmenin, hatta düğün hediyelerinin bile bir baskı yarattığı dile getiriliyor.
“Bir düğünde para takacaksam akraba baskısından dolayı altın takmak zorunda kalabiliyorum.” 42 yaş, Kadın
Duygusal etkiler
Yapılan harcamaların duygusal etkileri, genellikle memnuniyet ve hayal kırıklığı arasında değişiklik gösteriyor. Harcamaların, kişilerin sosyal çevreleriyle olan ilişkilerini pozitif etkilediği düşüncesiyle birlikte mutluluk verirken bir yandan da bütçe aşımı nedeniyle pişmanlık yaratıyor.
“Kendime tam güvenmediğim için hayal kırıklığı hissediyorum.” 38 yaş, Kadın
“Ruhsal olarak etkilese de gezmek ve para harcamak yine de her şeye rağmen bana iyi hissettiriyor.” 24 yaş, Kadın
“Arkadaşlarımla gezip tozuyorum, çok mutlu hissediyorum fakat bir bakmışım ki 5 binlik olmuşum.” 31 yaş, Kadın
Sosyalliğin bedeli
Sosyal çevre, harcama alışkanlıklarını doğrudan etkiliyor. Katılımcılar sosyal çevrelerinin etkisiyle gereksiz harcamalar yaptıklarını ifade ediyor. Sosyalliğin bedelinin gün geçtikçe daha da ağırlaştığından bahsediliyor.
“Sosyal çevrem genişliyor daha çok insan tanıyorum ve ben de mutlu oluyorum bu ortamlarda. Fakat bütçem darmadağın durumda.” 46 yaş, Kadın
“Beni yük olarak görmesinler. İstediklerinde davet etsinler istiyorum.” 38 yaş, Kadın
Kabul görme arzusu
İnsanlar sosyal olarak kabul görme amacıyla harcama yapıyor. Sosyal çevrede kabul görme ve ilişkileri güçlendirme çabaları onları kimi zaman daha kırılgan ve savurgan hale getirebiliyor.
“Sosyal ilişkilerim arttı. Harcamaların büyüdü ama yine olsa yine yaparım.” 30 yaş, Kadın
Sonuç olarak…
Sosyal olarak var olma çabası yanında birçok maddi yükü de getiriyor. Gerek iyi gerek güçlü görünme arzusu kişilerin bütçelerini aşan plan dışı harcamalar yapmalarına neden oluyor. Yetememe duygusundan beslenen özgüven eksikliği “ya sosyal ortamımdan da uzak kalırsam?” sorusuyla birlikte kontrolsüz harcamalara neden oluyor. Harcamalar yapılırken mutlu olunsa da sonrasında gelen pişmanlık hem duygusal hem de maddi açıdan insanları yoruyor. İnsanların her zamankinden daha çok “değerli” hissetmeye ihtiyacı var!