FMCG perakendesinde öne çıkan trendler
NielsenIQ’nun verilerine göre, Türkiye’de FMCG (Hızlı Tüketim Ürünleri) perakendesi, 2022 yılı toplamında 2021 yılına göre yüzde 99 büyüme kaydetti. Sektörde kaydedilen bu güçlü büyümenin kaynaklarını paylaşan NielsenIQ Türkiye Genel Müdürü ve Afrika & Orta Doğu Analitik Başkan Yardımcısı Didem Şekerel Erdoğan, Türkiye’nin hacimsel performansıyla dünya FMCG pazarından pozitif ayrıştığını vurgularken 2023’te başarının anahtarı olarak perakende ve alışverişçi trendlerini doğru okumak olduğunun altını çiziyor. Gelin raporun öne çıkan başlıklarına daha yakından bakalım…
FMCG pazarı Türkiye’de iki kat büyüdü!
NielsenIQ Türkiye Genel Müdürü ve Afrika & Orta Doğu Analitik Başkan Yardımcısı Didem Şekerel Erdoğan, Türkiye’de FMCG (Hızlı Tüketim Ürünleri) perakendesinin 2022 yılı toplamında yüzde 99 büyüme kaydettiğini paylaştı. Didem Şekerel Erdoğan, hacimsel olarak daralma yaşayan dünya FMCG pazarıyla kıyaslandığında, Türkiye’nin diğer ülkelerden pozitif biçimde ayrıştığını vurguluyor.
Türkiye’de atıştırmalık ve içecek grupları yükselişte…
Pazarda büyüme dinamiğine sahip kategorileri anlamanın kritik olduğunu vurgulayan Didem Şekerel Erdoğan; atıştırmalık, içecekler ve bakkaliye gruplarının global büyümede başı çeken kategoriler olduğunu söylüyor. Erdoğan, “Türkiye’de FMCG büyümesine baktığımızda özellikle gıda kategorisinin; gıda başlığı altında da atıştırmalık ve içecek gruplarının güçlü hacim ve ciro performansıyla büyümeyi öne taşıdıklarını görmekteyiz.” diyor.
E-ticaret 2022 yılında yüzde 100’lük ciro büyümesi kaydetti…
E-ticaret trendleri hakkında açıklamalar yapan Didem Şekerel Erdoğan, e-ticaretin pandemi döneminde dünya genelinde güçlü büyümeler kaydederek toplam FMCG içindeki ağırlığını artırdığını, “Yeni Normal” dönem olarak adlandırılan 2022’de ise bu hızın normalleştiğini belirtiyor.
NielsenIQ Türkiye Müşteri Hizmetleri ve E-Ticaret Direktörü Yankı Yalçın ise, e-ticaretin bu güçlü bazına rağmen 2022 yılı toplamında yüzde 100’lük bir ciro büyümesi kaydettiğini; büyümenin özellikle son aylarda ivme kazandığını ifade ediyor.
Alışverişçinin tercihi küçük paketler…
Dünya genelinde bozulan fiyat istikrarına ve bunun tüketiciye yansımalarına değinen Didem Şekerel Erdoğan, tüm ülkelerde fiyat artışlarının görüldüğünü, bunun alışverişçi bütçesi üzerinde baskı yaparak alışverişçiyi daha temkinli olmaya sevk ettiğini vurguluyor.
Bu temkinli davranışın sonucu olarak alışverişçilerin “gerektiği zaman, gereken ürünü, gerektiği kadar” aldığını belirten Erdoğan, ürün tercihlerinin küçük paketlere yöneldiğini paylaşırken, inovasyonun da önemini korumaya devam ettiğini vurguluyor.
FMCG 2023’e güçlü başladı…
2023 yılının ilk 3 ayında gerçekleştirilen ciroları da paylaşan Didem Şekerel Erdoğan, 2022’de kaydedilen güçlü büyüme ivmesinin ilk 3 ayda da korunduğunun altını çiziyor.
Erdoğan konuşmasını söyle sürdürüyor: “Yılın ilk 3 ayında geçen yılın aynı dönemine göre sigara ve alkol hariç FMCG pazarının yüzde 94’lük bir ciro büyümesi kaydettiğini görmekteyiz. Gıda altında İçecek ve Atıştırmalık grupları yüzde 3’lük hacimsel artış ile güçlü büyümelerini devam ettirdiler. Kişisel Bakım ve Ev Temizlik gruplarının ise sırası ile yüzde 9 ve yüzde 8’lik hacimsel büyüme göstererek güçlü bir performans sergilediklerine tanık oluyoruz.”
Yankı Yalçın ise FMCG e-ticaret satışlarının da yıla güçlü bir başlangıç yaptığını ve geçen yılın ilk 2 ayına göre yüzde 110’luk bir büyüme kaydettiğini ifade ediyor.
2023’e yön verecek 10 trend…
Didem Şekerel Erdoğan, tarım ve sürdürülebilirliğin yanı sıra FMCG perakendesine yakın dönemde damga vurması beklenen diğer trendlere de değiniyor. Covid-19 pandemisi sonrası “Yeni Normal”e geçiş yapılan 2022 yılının, aynı zamanda kimi jeopolitik istikrarsızlıklar, tedarik zinciri sorunları ve dünya genelinde enflasyon olgusuyla tüketicilerin önemli ölçüde etkilendiği bir yıl olduğunu paylaşan Erdoğan, “NielsenIQ olarak 2022’nin bu zorlu mirasını devralan 2023 yılında, perakendeyi ve alışverişçi davranışlarını belirleyecek 10 trendin öne çıkmakta olduğunu görüyoruz” diyor…
- Yeni Alışverişçi ve Tüketici: Pandemiden devralınan alışkanlıklar ve son dönemdeki fiyat değişimlerinin etkisiyle, alışverişçilerin daha çok ev içi tüketime yöneliyor. Bu durum, ev içinde tüketilecek ürünler bağlamında bir kolaylık ihtiyacı doğururken, aynı zamanda ev içi aktivitelerin artışıyla tüketici alışkanlıklarında da önemli bir değişime işaret ediyor.
- Kutuplaşmış Tüketici: Pandemi ve sonrasında tüketicilerin gelirlerini farklı şekillerde etkileyen ekonomik koşulların, iki ayrı uçta tüketici profillerinin oluşmasına neden oldu. Bu nedenle üretici ve perakendecilerin, ürün portföylerini her iki kesimin ihtiyaçlarına da yanıt verecek şekilde tasarlamaya özen göstermeleri gerekiyor.
- Fiyat Optimizasyonu: 2023’ün zorlu fiyat ve tedarik zinciri koşullarında faaliyet gösteren üretici ve perakendeciler, bu boyutları etkin bir şekilde yönetmek ve fiyatlarını optimum seviyede tutmak durumunda.
Burada akıllı ve geleceğe yönelik öngörüde bulunan analitik çalışmalar kritik bir önem taşıyor. Geçmişte alışık olunan betimleyici ve tanımlayıcı durum analizleri ve tahminleme modelleri ihtiyaçları karşılamaktayken, gelinen noktada hedeflerin belirlendiği ve ulaşılmak istenilen noktaya giden yolun tarif edildiği yeni yapay zeka çözümleri, bugünün ve geleceğin aydınlatılması konusunda çok önemli rol oynuyor. Dolayısıyla gelir yönetimi konusunda dijitalleşme ve otomasyonun ön plana çıkacağını söylemek mümkün.
- Değer Algısının Yeniden Yapılanması: Zorlu ekonomik koşullarla karşı karşıya kalan tüketicinin fiyat-değer algısının artacağı, özellikle promosyon ve “her gün en düşük fiyat” (EDLP) yönünde talebinin artacağı öngörülüyor. Ancak aynı zamanda, kutuplaşmış tüketici boyutunu da gözden kaçırmadan, premium alternatifler de ilave faydalar sunularak değerlendirilmeli.
- Sağlıklı Beslenme – Fiyat İkilemi: Sağlıklı beslenmenin alışverişçi gündemindeki yeri gün geçtikçe yükseliyor. Tüketiciye daha sağlıklı alternatifler sunmak başarı açısından kritik. Ayrıca daha ucuz paketleme yöntemleri ve muadil içerikler kullanarak bu ürünleri daha erişilebilir kılmak ve ana öğün yerine geçebilecek besleyici alternatifleri alışverişçiye sunabilmek de başarıda belirleyici olacaktır.
- Portföy Mimarlığı Dönemi: Tedarik zinciri sorunları dünya genelinde tüm sektörleri etkilemeye devam ediyor. Perakendecilerin hızlı dönen, kategoriyi büyütmeye yönelik artı satış getiren ürünleri önceliklendirmesi, üreticilerin de portföylerini optimum ürün sayısı seviyesinde yönetmeleri, stoksuzluk yaşamamak ve nakit akışını etkin yönetmek adına önemli.
- Çoklu Kanal Her Yerde: Covid-19’la birlikte online alışveriş alışkanlığı gelişen alışverişçi, hemen hemen tüm dünyada bütünleşik bir alışveriş deneyimi talep ediyor. Bu aynı zamanda kolaylık yönünde de bir arayış. Bu arayışa çevik biçimde adapte olan ve çoklu kanal yönetimini etkin bir şekilde gerçekleştiren üretici ve perakendeciler, 2023’ün kazananı olacak.
- Sağlıklı ve Zinde Olma Arayışı: Tüketici davranışlarında Covid-19 koşullarından miras kalan hijyen alışkanlıkları devam ediyor. Ayrıca, fiziksel ve ruhsal sağlığı koruma ve fit olma arayışı, tüketici öncelikleri arasında artan öneme sahip. Bu arayışa hitap eden ürün, hizmet ve iletişim geliştirmek firmalar için fırsat alanları yaratacaktır.
- Sürdürülebilirlik: Uzun süredir gündemde olan sürdürülebilirlik başlığı, küresel iklim değişikliği etkilerinin artan şekilde hissedilmeye başlamasıyla alışverişçinin gündemindeki yerini hızla yukarı taşıyor. Yarını beklemeden bugüne dokunan, yerel ve yöresel çözümler sunmak, çevre dostu-sürdürülebilir ambalaj ve bitki bazlı içerikler kullanmak, tüketiciyle duygusal bağ oluşturmak, sürdürülebilir iş modelleri yaratmak ve bunun iletişimini sağlamak; perakendeci ve üreticilerin 2023’te bir adım önde olmaları için büyük önem taşıyor.
- İnovasyon: Yenilik, tüm tüketicilerin, ama özellikle de Türk tüketicisinin beklediği ve açık olduğu bir olgu. Fiyat-değer algısının öne çıktığı dönemlerde inovasyon bir lüks olarak algılanmamalı. Tersine, değişen ihtiyaçlara yönelik yaratıcı ürün ve çözümler üretmek, farklı ve özgün bir ürün/hizmet portföyü sunmak ve şeffaflık, 2023’te rekabette pozitif ayrışmak açısından kilit öneme sahip.