Kasım ayı perakendeye can suyu oldu
Kasım ayında düzenlenen Efsane Cuma ve tüm aya yayılan indirim kampanyalarının sektöre hareketlilik getireceğini önceden tahmin ettiklerini belirten BMD Başkanı Sinan Öncel, sonuçların beklentilere paralel gerçekleştiğini ifade etti. Öncel, “Kasım ayında üyelerimizin yüzde 67’si adet satışlarında ekim ayına kıyasla artış yaşadı. Cirosunda artış bildiren üyelerimizin oranı ise yüzde 76’ya ulaştı.” dedi.
Organize markalı perakende sektörü, son dört aydır yaşanan daralmanın ardından, indirim kampanyalarının etkisiyle kasım ayında hem adet satışlarında hem de cirolarda toparlanma yaşadı. Sektör, yaklaşan yılbaşı alışverişi nedeniyle aralık ayının ikinci yarısında da hareketliliğin devam edeceğini öngörüyor.
Çatısı altındaki 517 marka ile gıda dışı perakende sektörünün en önemli temsilcisi olan Birleşmiş Markalar Derneği (BMD), üyeleri arasında gerçekleştirdiği kasım ayı anketinin sonuçlarını açıkladı. Anketi değerlendiren BMD Başkanı Sinan Öncel, markaların büyük kısmının adet satışlarının temmuzdan itibaren daralmaya başladığını hatırlattı. Temmuz-Ekim döneminde adet satışlarının ortalama yüzde 30-40 düştüğüne, cirolardaki artışın da enflasyonun altında kalmaya başladığına dikkat çeken Öncel, şöyle devam etti:
“Efsane Cuma başta olmak üzere bütün bir aya yayılan indirim kampanyaları nedeniyle kasım ayının hareketli geçeceğini öngörüyorduk. Hemen hemen beklentilerimiz doğrultusunda bir tablo ortaya çıktı. Kasım anketimize katılan üyelerimizin yüzde 67’sinin, bir başka ifade ile her üç üyemizden ikisinin adet satışı ekim ayına göre arttı. Cirosunda artış beyan eden üyelerimizin oranı ise yüzde 76’ya ulaştı. Kategoriler özelinde baktığımızda geçen ay hazır giyim, ayakkabı ve kozmetik markalarımızın yaklaşık üçte ikisinin, yeme içme markalarımızın ise yarısının adet satışını artırdığını görüyoruz.
Merkez Bankası’nın verileri de anketimizle paralel bir sonucu yansıtıyor. Merkez Bankası verilerine göre kasımda kartlı harcamaların ekim ayına göre giyim ve ayakkabıda yüzde 44, sağlık ve kozmetikte yüzde 28, yemekte yüzde 23 arttığını ortaya koyuyor. Kasım online satışlarda da hareketli geçti. Üyelerimizin yüzde 82’si geçen ay e-ticaret satışlarının arttığını bildirdi.
Ancak 2023 ile kıyasladığımızda, bu yıl 29 Kasım’a denk düşen efsane cumada adet satışlarında artış bildiren üye sayımızın yüzde 60’ta kaldığını görüyoruz. Bu tabloyu, indirimlerin bütün bir aya yayılmasının sonucu olarak değerlendiriyoruz.
Özetlemek gerekirse, kasım özellikle nakit sıkışıklığı çeken markalarımıza bir nebze de olsa nefes aldırdı. Yılbaşı alışverişinin etkisiyle aralık ayının ikinci yarısının da hareketli geçeceğini öngörüyoruz.”
Ticari gayrimenkul kiralarında indirim bekliyoruz
Sinan Öncel organize perakendenin 2025 performansında maliyetlerin ve Türkiye’nin yakın coğrafyası başta olmak üzere jeopolitik gelişmelerin etkili olacağına dikkat çekti. Öncel, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Enflasyonla mücadele kapsamında 2025’te de talebi kısmaya yönelik önlemler büyük olasılıkla devam edecek. Diğer taraftan bulunduğumuz coğrafyada jeopolitik riskler artıyor. Komşumuz Suriye’de 61 yıllık rejimin yıkılmasının ardından gelişmelerin nereye evrileceğini henüz öngöremiyoruz. Bölgemizdeki belirsizliklerin artması halinde 2025’te ülkemizi ziyaret edecek turist sayısında düşüşle karşı karşıya kalabiliriz. Dolayısıyla tüm bu gelişmeleri hesaba katarak şimdiden önlemlerimizi almalıyız. Özellikle fahiş kira artışlarının önüne geçecek düzenlemenin bir an önce yapılmasının enflasyonla mücadeleye de önemli katkı yapacağını değerlendiriyoruz.
Nitekim olaya rasyonel yaklaşan bazı mal sahipleri yasal düzenlemeyi bile beklemeden indirime başladı. AVM’lerde değil ama cadde mağazalarında son dönemde indirimlerin yapıldığına tanık oluyoruz. Bu işin sürdürülebilir olması için tüm ticari gayrimenkullerden indirim bekliyoruz. Aksi takdirde 2025’te ticari alanlarda çok ciddi sorunlarla karşı karşıya kalabiliriz.”
“E-ticarete stopaj uygulaması enflasyonla mücadeleye zarar verir”
Sinan Öncel, yılbaşından itibaren e-ticarette şahıs şirketleri için yüzde 15, limited ve anonim şirketler için yüzde 15 oranındaki stopaj vergisi uygulamasının da büyük bir yanlış olacağının altını çizdi. Öncel, uygulamanın hem e-ticaret pazarını küçültmesinden hem de enflasyonla mücadeleye zarar vermesinden endişe ettiklerini sözlerine ekledi.