Koronavirüs emlak tercihlerini de etkiledi
Her gün, her an, her yerde yeni bir dünyadan konuşuyoruz. Pandemi ile birlikte artık hepimizin yeni yaşam şekilleri, yeni çalışma biçimleri hatta yeni endişeleri var. Bu durum tüm alışkanlıklarımıza sirayet ettiği gibi özellikle evde kaldığımız günlerde de yaşadığımız yerlerin avantajlarını ve dezavantajlarını bize sorgulattı. Artık “yeni normal”de kimilerinin ekstra bir çalışma odasına kimilerinin daha bağımsız müstakil bir eve, kimilerininse başka şehirlerde yaşamaya ihtiyacı var. Emlakjet kendi işlem hacmi ve veri tabanından derlediği verilerle sektörün nabzını tutuyor. Bakalım koronavirüs emlak tercihlerini nasıl etkilemiş?
Türkiye’de ilk koronavirüs vakasının görüldüğü Mart ayından itibaren kısa süreli bir durgunluk yaşayan emlak sektöründe, özellikle Haziran ayında kamu bankalarının açıkladığı düşük konut kredi faizleri can suyu oldu. Faiz düşüşüyle birlikte sektör yeniden hareketlenirken, canlanma verilere de yansıdı. TÜİK konut satış istatistiklerine göre, Türkiye genelinde konut satışları ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 54,2 artarak 170 bin 408 oldu. Söz konusu ayda ipotekli konut satışı 15 bin 367, yabancıya satılan konut adedi ise 3 bin 893 oldu.
Temmuz ayında Cumhuriyet tarihi rekorunun kırıldığını, Ağustos ayı rakamlarının da gayrimenkul talebinin ne kadar canlı olduğunu belirten Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, “Bu canlanmada konut kredi faizlerindeki indirimin rolü büyük. Ben canlılığın devam edeceğini düşünüyorum, yeter ki konut faizleri makul düzeyde olsun…” diyor.
Müstakil hayata geçiş
Ağustos verileri Covid-19 dönemi öncesi yılın ilk üç ay ortalaması ile karşılaştırıldığında daire aramaları yüzde 7 artarken, müstakil ev aramalarında yüzde 27, villa aramalarında ise yüzde 68 artış gözlemleniyor. Bu da yeni dönemde insanların ortak yaşamdan ziyade daha çok müstakil yaşamı tercih ettiklerine işaret ediyor.
İl bazlı gayrimenkul arama detaylarına baktığımızda pandemi öncesi Ocak – Mart ortalamasına göre Ağustos’ta İstanbul’da yüzde 5, Ankara’da yüzde 4, İzmir’de yüzde 15, Antalya’da yüzde 5 artış görülüyor. Satılık aramaları Covid-19 öncesi ortalamasına göre Ağustos ayında yüzde 16, kiralıkta yüzde 28 artış gösterirken, esas dikkat çekici nokta ise günlük kiralıklardaki yüzde 44 artış olarak karşımıza çıkıyor. Günlük kiralık artışları İstanbul’da yüzde 47, Ankara’da yüzde 20, İzmir’de yüzde 39 artmış. Bu da insanların yaz boyunca aslında otellerden ve kalabalık ortamlardan uzak durmak için sergiledikleri bir davranış olarak yorumlanabilir.
Evden çalışmayla beraber büyük konutlara talep artıyor
Koronavirüs pandemisi nedeniyle evde geçirilen zamanın artması, buna ek olarak uzaktan çalışma modelinin de giderek kalıcı hale gelmesi, konut arayışında olanların daha büyük seçeneklere yönelmesine yol açtı. Emlakjet verilerine göre geçtiğimiz yılın Ağustos ayında kullanıcıların yüzde 35’i 3+1, yüzde 32’si 2+1, yüzde 11’i 1+1, yüzde 9’u ise 4+1 ev ararken, bu yılın aynı ayında konut arayanların yüzde 37’sinin talebi 3+1 evlere yöneldi. Kullanıcıların yüzde 33’ü 2+1 ev ararken, 1+1 evlere olan talebin gerilediği görüldü.
Anadolu’daki gayrimenkullere talepte rekor artış!
Ağustos ayı ilan arama trafiğinde yapılan son bir yıllık karşılaştırmada; Bartın’da yüzde 340, Siirt’te yüzde 267, Kilis’te yüzde 214, Batman’da yüzde 159, Ardahan’da yüzde 90, Tekirdağ’da ise yüzde 63 oranında bir trafik artışı yaşandığı görüldü.
Ağustosta bir önceki aya göre konut trafiğinde artış yaşanan illere ilişkin değerlendirmede, Kütahya yüzde 22’lik artış ile başı çekti. Kütahya’yı Şanlıurfa yüzde 20, Kilis ve Tunceli yüzde 13, Samsun ise yüzde 6’lık artışla takip etti.
İşyeri ve ofis taleplerinde büyük düşüş
Emlakjet verilerine göre Ağustos ayı ilan arama trafiğini analiz edildiğinde pandemi öncesi döneme göre mağaza arama trafiği yüzde 82, ofis talepleri yüzde 21 düşmüş durumda. Bu rakamlar ekonomideki sürecin, online satın alma tercihlerindeki artış ve şirketlerin evden çalışma sistemine geçmesinin sonucu olarak ortaya çıkıyor.