Tüketici yemek sipariş edip mutluluk bekliyor…
Enflasyonun ilk dönemlerinde fiyat algısını kaybeden tüketici “artık ne pahalı ne ucuz anlayamıyorum” diye yakınıyordu. Şimdi ise enflasyona karşı bağışıklık kazandı… En azından söz konusu yeme içme fiyatları olduğunda markaların yakın markajda takip edildiğine ve olası bir olumsuz durumda da alternatiflerin devreye konduğuna işaret ediyor Marketing Türkiye adına Sia Insight tarafından gerçekleştirilen “Yemek Siparişi ve Dışarıda Yemek Yeme” araştırması… Peki yemek yeme deneyiminde tüketiciye hangi duygular eşlik ediyor? Restoranlarla kurduğu ilişkileri hangi kriterler şekillendiriyor? Fiyatın ötesinde kalite algısına etki eden unsurlar neler? İşte yanıtlar…
Ya zaman yok ya iş stresi çok
Tüketiciler en çok “zamanları kısıtlı olduğunda/yemek hazırlamaya vakit bulamadıklarında” veya yakın çevreleriyle birlikte vakit geçirirken, dışarıdan yemek siparişi veriyor. Hemen ardından gelen “yorgun veya bitkin hissederken” ve “yoğun iş stresi altındayken” yemek siparişi verenlerin oranı kadınlar nezdinde daha yüksek. Duygular özelinde baktığımızda katılımcıların kendilerini heyecanlı (yüzde 7), üzüntülü (yüzde 7) ya da öfkeli (yüzde 5) hissettiklerinde yemek siparişi verme eğiliminin düşük olduğu dikkat çekiyor.
Ani gelen misafirler siparişle doyuyor
Yoğun bir günün ardından yemek hazırlamak için yeterli zaman ve enerji bulamamanın, tüketicileri dışarıdan yemek siparişi vermeye teşvik eden en önemli faktör olduğu görülüyor. Bu eğilim özellikle kadınlar ve 35-44 yaş aralığındaki tüketiciler arasında daha belirgin. Bununla birlikte, her 2 tüketiciden 1’i aniden misafir geldiğinde ve arkadaşlarıyla buluştuğunda yemek siparişi veriyor. Evde yeterli malzeme olmadığında da (yüzde 35) market alışverişi yapmak yerine yemek siparişi verme alışkanlığının geliştiğine işaret ediyor veriler.
Kadınlar ızgara tavuk erkekler sandviç tercih ediyor
En çok sipariş edilen yemeklerin başında, lahmacun ve döner gibi geleneksel lezzetler bulunuyor. Akdeniz ve Asya mutfağının yanı sıra ızgara tavuk ve ev yemekleri kadınlar tarafından daha çok tercih ediliyor. Ayrıca kadınların tatlı sipariş etme eğilimi de daha yüksek. Erkeklerinse sandviç gibi pratik yiyecekleri daha çok tercih ettiği görülüyor.
Kadınlar yoruma erkekler dengeye bakıyor
Yemek siparişi verirken veya dışarıda restoran seçimi yaparken, tüketicilerin restoranın temiz ve lezzetli olduğuna inanmalarını sağlayan en önemli etken “müşteri yorumları ve puanlamalar” oluyor. Bu kriter, kadınlar arasında ve 35 yaş üstü kitlede daha fazla önem taşırken, hemen ardından gelen restoranın “fiyat-kalite dengesi” kriteri erkekler tarafından daha çok dikkate alınıyor.
Yemek siparişi verirken, her 10 kişiden 7’si restorana ait yorumları okuyor. Bu eğilim, özellikle 30 yaş üstü ve kadınlar arasında daha belirgin olmakla birlikte, sosyo-ekonomik seviye yükseldikçe artıyor. Ayrıca, yorumları okuyanların neredeyse tamamı bu yorumları dikkate aldıklarını ve tercihlerini buna göre şekillendirdiklerini belirtiyor.
“Müşteri yorumları ve puanlamalar” kriterinin hemen ardından gelen “fiyat-kalite dengesi” ise erkekler tarafından daha çok dikkate alınıyor.
Tüketiciyi mutsuz eden aksaklıklar
Yemek siparişi esnasında yaşanan aksaklıklar arasında, tüketicileri en çok mutsuz edenler “ambalajın temiz olmaması”, “siparişin yolda hasar görmesi” ve “siparişin eksik veya yanlış gelmesi” oluyor.
“Porsiyonun göründüğünden daha az olması” ve “taze olmaması” da tüketiciyi hayli mutsuz ediyor.
Öte yandan nispeten tolere edilebilen aksaklıklar “iletişim problemleri ve ödeme işlemlerinde sorun yaşanması” oluyor.
Kadınlara bir hayal kırıklığı da yemek sipariş platformlarından
Sipariş istenildiği gibi gelmediğinde kadınların en sık yaşadığı duygu hayal kırıklığı (yüzde 77) ve üzüntü (yüzde 53) olurken, erkeklerin duygusu sinirliliğe (yüzde 51) eşlik eden bir kabullenememe (yüzde 36) hali oluyor.
Sipariş beklendiğinden iyi geldiğinde ise memnuniyet (yüzde 79), mutluluk (yüzde 71), sevinçle (yüzde 49) birlikte tüketici kendini daha önemsenmiş (yüzde 43) hissediyor.
İyi yemek stres seviyesini azaltıyor
Her 10 tüketiciden 9’u güzel bir yemek yediklerinde huzurlu, rahatlamış, mutlu, tatmin olmuş ve daha enerjik hissettikleri konusunda hemfikir.
Stres seviyesinin azaldığını belirtenler arasında 35-44 yaş aralığındaki tüketicilerin, daha şanslı hisseden ve daha güler yüzlü olduğunu belirtenler arasında ise kadınların oranı daha yüksek. Dikkat çeken verilerden biri ise iyi bir yemeğin ardından gelen sosyalleşme isteği…
Tüketici ayda bir keşfe çıkıyor
Her 10 kişiden 7’si yeni lezzetlere açık ve farklı kültürlerin mutfaklarını keşfetmeye karşı istekli. Bu grubun çoğunluğu (yüzde 63) bunu ayda 1 kez yaptığını belirtirken, yüksek SES grubuna mensup tüketiciler “her hafta yeni lezzetler keşfediyorum” diyor.
Fiyatlandırmanın kalite algısı üzerindeki etkisi büyük
Tüketicilerin dışarıda yeme içmeye yönelik yaklaşımlarına bakıldığında, her 10 kişiden 9’u için restoran seçiminde “fiyatın” önemli bir unsur olduğu görülüyor. Bununla birlikte, her 10 kişiden 8’i, restorana gitmenin kendisi için lüks olduğunu düşünüyor.
Her 10 tüketiciden 7’si ödediği ücret beklediğinden düşükse yemeğin kalitesinden şüphelenirken, yaşadığı bölgenin restoran fiyatlarını uygun bulduklarını belirtiyor.
Ödenen fiyata değiyor mu?
Tüketiciler en çok yedikleri yemeği lezzetli bulduğunda ödediği fiyata değdiğini düşünüyor. “Porsiyon büyüklüğü”, “fiyat ve kalite dengesi” ve “restoranın temizliği” gibi kriterler de yemeğin ödenen fiyata değdiği algısını pekiştiriyor. Personel davranışı, restoranın temizliği ve hizmet kalitesi kadınlar için daha elzemken, hızlı servis ve menü çeşitliliği erkekler tarafından daha fazla önemseniyor.
Araştırmanın Metodolojisi:
Yemek Siparişi ve Dışarıda Yeme Alışkanlıkları Araştırmasının saha çalışması 7-12 Haziran 2024 tarihleri arasında online bilgi toplama yöntemi kullanılarak Sia Live ve Fİ Araştırma ve Danışmanlık üzerinden gerçekleştirildi. Araştırma kapsamında İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa illerinde yaşayan 400 tüketiciyle görüşüldü. Örneklem, 18-45 yaş aralığında, yarısı kadın ve yarısı erkek A, B, C1 SES grubuna mensup tüketicilerden oluşuyor.
