Sürdürülebilir başarının sırları… Zirveye demir atan markaların CEO’ları anlatıyor
Başarı, neredeyse tüm şirketlerin hedeflediği ancak sadece bazılarının elde edebildiği bir yolculuk. Ancak başarıyı sürdürmek ve uzun vadeli bir liderlik konumuna ulaşmak, şirketler için adeta bir challenge. Peki ama başarıyı sürdürülebilir kılmanın yolları neler? Yıllardır liderlik koltuğunu kaptırmayan markalar neleri doğru yapıyor? Yanıtları sektöründe rakiplerini geride bırakarak zirveye demir atan markaların CEO’larından aldık…
Kuşkusuz liderliğe ulaşmak hiç kolay değil, yıllar süren emek ve çaba gerektiriyor. Ancak ondan daha zor bir iş var ki o da liderliği sürdürülebilir başarıyla taçlandırmak… Başarı öyküleri genellikle biricik olsa da altın kuralları da yok değil. Liderliğin sürdürülebilir olması için uyulması gereken kriterler, gözetilmesi gereken belirli yol haritaları var. Peki, o yol haritalarının en önemli kavşakları neler? Hangi stratejiler markaların zirvedeki yürüyüşünü daim kılıyor?
Son yıllarda zirveyi rakiplerine kaptırmayan markaların kaptan köşkünde oturan liderlerine işte bu can alıcı soruları sorduk. Sektöründe lider olan markaların CEO’ları ise, markaların öne çıkmasını sağlayan stratejileri samimiyetle anlattı…
E-Ticaretin sınırları her geçen gün genişliyor
✓ E-ticaretin toplam satışlarımız içindeki payı pandemi öncesinde yüzde 2-3 seviyelerinde seyrederken, pandemi dönemindeki kapanmaların da etkisiyle kısa sürede yüzde 10-11’lere ulaştı. Pandemi sonrasında da bu grafik artmaya devam etti ve bugün bu oranın yüzde 15 seviyelerinde olduğunu söyleyebilirim. Pandeminin etkisiyle dijitalleşme ve online alışveriş alışkanlıklarının artması, e-ticaretin daha da önem kazanmasına ve büyümesine yol açtı. Bu gelişmelerle birlikte bizim gibi e-ticareti odağına alan şirketlerin bu alanda müşterilerin memnuniyetini artırmaya yönelik yatırımları etkili oldu. Bu yatırımlarla kullanıcı deneyimi, mobil uygulama, web sitesi, hızlı ve güvenli ödeme seçenekleri, lojistik, veri analizi ve kişiselleştirme gibi pek çok konuda sağlanan optimizasyon çalışmaları da tüketicilerin e-ticaret alışkanlıklarına olumlu bir ivme kazandırdı. Önümüzdeki 5 ila 10 yıl içerisinde dönüşümün çok hızlı olacağını ve müşteri alışkanlıklarındaki değişimlerin, e-ticaret odağında gerçekleşmeye devam edeceğini düşünüyorum. Teknolojik gelişmelerle mobil alışverişin yaygınlaşması, yapay zekadaki ilerlemeler e-ticaretin daha da büyümesine katkı sağlayacak. Beş yıl sonra LC Waikiki’de e-ticaretin perakende satışlar içindeki payının yüzde 35-40 seviyelerine ulaşacağını öngörüyoruz. Kısa süredeki bu hızlı dönüşüm, e-ticarette bambaşka bir evrim sürecini de tetikleyebilir. Bu da sektörde yeni trendlerin ve iş modellerinin ortaya çıkmasına yol açabilir. Biz de bu doğrultuda müşteri odaklı yaklaşımlarımıza ve teknolojiye olan yatırımlarımıza her zaman devam edeceğiz.
✓ E-ticaret; sınırları her gün genişleyen, tüm markaların ve platformların ziyaretçilerine yeni deneyimler yaşatmak ve yeni müşteriler edinmek için birbirleriyle yarıştıkları yeni bir “bayrak kapma yarışı” alanı haline geldi. Başarılı bir e-ticaret platformu ya da pazar yeri olmak için öncelikle mevcut müşterinizi ve potansiyel müşterilerinizi doğru tanımalısınız. Ziyaretçileriniz hangi markalarla, hangi tarz ürünlerle ilgileniyor bilmelisiniz, iyi bir CRM datası oluşturmalısınız ve doğru ürün karmasını ve doğru markaları müşterilerinizle buluşturmalısınız. Tabii ki iş sadece doğru ürün ve markayla bitmiyor, müşteriniz sizin platformunuza girdiğinde onlara nasıl bir deneyim yaşatacağınız da markaları birbirinden ayıran ve ziyaretçi trafiğini etkileyen en önemli unsurlardan biri haline geldi. Artık günümüzde pazarlama toplumlara değil, kişilere yapılıyor. Bu yüzden online alışverişin en önemli anahtarı olan “kişiselleştirme” konusu her zaman kendinizi geliştireceğiniz ana odak noktalarından biri haline gelmeli. Her bir ziyaretçinize sunacağınız öneriler kişiye özel olmalı. Başarının bir diğer önemli unsuru da hiç şüphesiz ki her şeyin başı olan “güven” unsuru. Müşterilerinizle hiçbir rakibin bozamayacağı bir bağ kurmalısınız. Bu bağ sadece ticari bir ilişkiden ibaret olmamalı ki ilişkiniz uzun soluklu olsun. Bunun için fiyat, kalite, satış sonrası destek gibi konuların yanı sıra markanızın sosyal duruşu, çevreye ve topluma sağladığı katkı da sizin müşteriniz ile olan bağınızı güçlendirecek en önemli unsurlardan biri. Başarılı bir pazar yeri olmak için bu duygusal bağı kurmak uzun soluklu bir ilişki için olmazsa olmaz unsurlardan biri.
✓ Yeni kurulan ve gelecek vadeden şirketler öncelikle her zaman müşterilerine kulak vermeliler ve onları dinlemeliler. Asla geç hareket etmemeliler ve ölçülebilir riskler almalılar. Bunun için de hep farklı senaryoları önden çalışmalı ve geri bildirim kanallarını her daim açık tutmalılar diyebilirim. Bununla birlikte çalışan deneyimi ve yetenek yönetimini de hep öncelikli olarak ele almalılar. Çünkü iyi ekip olmadan, ortak amaç ile anlam bulmadan iyi iş de ortaya çıkmaz.
Köfte ekmek satan bir data şirketiyiz
✓ Türkiye’nin hızlı servis restoran sektöründeki uzun soluklu liderliğimiz güçlenerek devam ediyor. 2023 yılı sonunda operasyonlarımızı Türkiye, Gürcistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nde toplam 81 şehre yayarak 183 yeni restoran açtık ve bin 615 restorana ulaştık. TAB Gıda olarak Burger King, Popeyes, Arby’s, Sbarro ve Subway olmak üzere beş global markanın yanında Usta Dönerci ve Usta Pideci olmak üzere kendi yarattığımız iki yerli markamızla pazar payımızı her yıl artırarak büyütüyor ve sektör liderliğimizi güçlendiriyoruz.
✓ Mutfak tercihlerinin yüzde 85’ine cevap verebilen zenginlikte geniş bir ürün portföyümüz var. Dijitalleşme ve renovasyon çalışmalarımızın yanında yenilikçi ve kazançlı franchise tekliflerimizle restoran sayımızı ve pazar payımızı daha da artırarak sektördeki liderliğimizi sürdüreceğiz.
✓ Tam 30 yıldır Türkiye’yi yeni markalar ve lezzetlerle tanıştırırken sektörümüzdeki liderliğimiz giderek güçleniyor. Bu başarıyı öncelikle bizim de TAB Gıda olarak içinde yer aldığımız, üretim, tarım, lojistik, pazarlama gibi hayati alanlarda faaliyet gösteren şirketlerimize borçluyuz.
✓ Lider konumumuzu korumamızı sağlayan bir diğer önemli nokta da dijitalleşmeye verdiğimiz önem ve bu yöndeki yatırımlarımız. Dijitalleşme yatırımlarımız sayesinde, veriden güç alarak müşterimize dünya standartlarında gelişmiş deneyimler yaşatıyoruz. Verimliliğimizi artıran teknoloji çözümlerimiz ve dijitalleşen operasyonlarımızla kendimizi “Köfte ekmek satan bir data” şirketi olarak nitelendiriyoruz. Büyük veri analizi ve yapay zekadan güç alan stratejik pazarlama faaliyetlerimizle, ürün ve fırsatlarımızı nokta atışı bir tutarlılıkla sunuyoruz. Bu güçle, sürekli yenilikçi ürünler ve hizmetler geliştirmeye devam ediyoruz.
✓ Bir şirketin öncelikle faaliyet gösterdiği pazarı, toplumu tanıması ve değişen dinamikleri yakından takip etmesi çok önemli. Bir yandan da dünyadaki gelişmelerden ve yükselen trendlerden uzak kalınmamalı ve bunlara göre adaptasyon kasları güçlendirilmeli. Sürdürülebilir başarı için, pazarlama faaliyetleri ile büyüme ve yeni pazarlara açılma stratejilerinin mutlaka dijital gelişmelerden destek alması, tüm bilgilerden verimli sonuçlar çıkarması gerekiyor.
Başarımızı doğru strateji belirlemeye borçluyuz
✓ Tat Gıda olarak, hedefimizi “köklü ve geleneksel bir konserve markasından modern ve yenilikçi bir gıda markasına dönüşüm” olarak belirlediğimiz stratejimizle, uzun yıllardır ana kategorilerde açık ara pazar lideriyiz.
✓ Paydaş ekonomisi anlayışımızla çiftçilerimizi, çalışanlarımızı, tedarikçilerimizi ve tüketicilerimizi, hatta tüm sürdürülebilirlik adımlarımızı içeren topyekûn bir büyümeye, hep birlikte gelişmeye, ilerlemeye inanıyoruz. Tat’ı büyütürken, sosyal etkisi yüksek bir şirket olmanın sorumluluğuyla tüm ekosistemimizin dönüşümüne, gelişimine yatırım yapıyoruz. Lider olmanın öncelikli koşulunun bu olduğuna inanıyorum.
✓ Yıllardır değişmeyen liderliğimizi, trendleri ve tüketici beklentilerindeki değişimi uzun yıllardır uzman sektörel deneyimimizle birlikte stratejilerimizi doğru belirleme ve iyi yönetme becerimize borçluyuz.
✓ Değişen müşteri ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda farklı ürün gruplarını da güçlendirmek ve komple bir “gıda markasına” dönüşmek üzere yenilenme stratejimizle liderliğimizi güçlendiriyoruz. Köklü ve güvenilir marka algımıza, genç, dinamik, modern ve tüketiciyle kişisel bağ kurma gibi değerleri de ekleyecek şekilde yenilikçi ürünlerimiz ve süreçlerimiz sayesinde, müşterilerimize daha fazla değer sunmayı başardık.
✓ Birden fazla kategoride lider kalma başarımızın ardında, “köklü ve geleneksel” bir konserve markasından, “modern ve yenilikçi” bir gıda markasına dönüşmeyi hedef olarak belirlediğimiz yeni yolculuğumuzda, “Herkesi iyi ve sağlıklı gıdaya ulaştıracak dönüşüme öncülük etmek için varız” misyonumuz çerçevesinde müşterilerimize kaliteli hizmet sunmaya devam ediyoruz. Tüm adımlarımızda yanımızda olan paydaşlarımız, iş ortaklarımız, markamızın rotasını çizen kıymetli tüketicilerimiz bu başarıdaki en önemli güç kaynağımız.
✓ Genç firmalara müşteri memnuniyetini, güven ilişkisini başarının ilk şartı olarak görmelerini öneririm. Dinamizmi yitirmemek için öğrenmeye daima açık takımlar kurmak, ortak aklın gücüne inanmak gerekiyor. Ufkumuz dünyaya, özümüz yerele dönük olmalı.
İlk adım hedef belirlemek
✓ Yurtiçi Kargo, kurulduğu günden bu yana hem personel sayısıyla hem de operasyon kalitesiyle kargo sektörünün öncü markasıdır. E-ticaret şirketleri dışında kargo sektörünü baz aldığınızda geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi son üç yılın toplamında da kargo sektöründe hem personel sayısı hem yatırım miktarı hem de araç sayısında liderliğimizi sürdürüyoruz.
✓ Öncelikle çalıştığınız sektörün hangi sektör olduğu bu konuda büyük önem arz ediyor. Hizmet verdiğiniz sektörün ciro pastasından aldığınız payın liderliğini mi hedefliyorsunuz? Yoksa bulunduğunuz sektörde yaptığınız iş adetiyle mi lider olmak istiyorsunuz? Çünkü birçok sektörde bu iki olgu ters orantılı hareket edebilir. Birinci hedefte en kaliteli hizmeti ulaşılabilir en optimum fiyata vermek iken; diğer hedefte amaç kaliteyi ve müşteri memnuniyetini olabildiğince göz ardı ederek en fazla iş hacmine ulaşmaktır. Bu örneklemeyi hem ülkemizde hem de dünyadaki örnekleri inceleyerek görebiliriz. İkisinin de farklı dinamikleri var. Örneğin siz bir yazılım firmasıysanız ürettiğiniz ürün yılda bir adet olabilir. Buna karşılık yılda iki yüz farklı yazılım üretip satışını gerçekleştirmiş bir firmadan çok daha yüksek cirolara ulaşmış olabilirsiniz. Buradaki tercih markaya ait. Öncelikli olarak hedefinizi belirlemeniz gerekiyor. Eğer hedefiniz en kaliteli hizmeti vererek lider olmak ise, o zaman yapacaklarınız aslında gayet açık. Pazar lideri olmanın anahtarı, müşteri odaklılık, sürekli inovasyon ve güvenilirlikten geçmekte. Esneklik, liderlik ve rekabeti takip etmek, bu pozisyonu korumak için kritik öneme sahip. Güçlü bir marka imajı oluşturmak ve risk yönetimini doğru şekilde uygulamak da başarı için önemli faktörler.
✓ Kısa vadede, yeni kurulan ve gelecek vadeden firmalar, hizmet vereceği pazarlarını iyi anlamalı, yapabildikleri en hızlı bir şekilde müşteri tabanlarını genişletmeli ve sundukları ürün veya hizmetlerini etkili bir şekilde pazarlamalı. Orta vadede ise markanın yola çıktığı günden geldiği noktaya kadar yaşadığı sorunlar ve başarılar ele alınmalı. Hatalar ve başarılar ışığında iş süreçleri optimize edilmeli. Ayrıca müşteri geri bildirimlerine dayalı olarak ürün veya hizmetlerini iyileştirmek ve sürdürülebilir büyüme stratejileri oluşturmak orta vadenin ilk başlığı olmalı. Uzun vadeli olarak, şirketin temel vizyonunu mutlaka belirlemeliler ve sektörde öncü olacaklarına inandıkları projelerini şimdiden hazırlamaya başlamalılar.
Dardanel Şirketler Grubu Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı
✓ Dardanel Şirketler Grubu olarak, 9 kategoride oluşturduğumuz 21 markamızla faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Kategorileri ayrı ayrı değerlendirdiğimizde deniz ürünleri konserveleri, hazır yemekler, dondurulmuş ve soğutulmuş deniz ürünleri, sandviç ve atıştırmalık kategorilerinde lideriz. Bunun yanı sıra Türkiye’nin ilk hazır paketli sushisi “Sushida” ve deniz ürünü satan restoran zincirlerimiz “Dardenia” ve “I Love Fish” markalarımız kendi alanlarında tek ve pazar lideri konumunda. Ayrıca kedi, köpek maması ürettiğimiz “Pet Food” ve kendi deniz çiftliğimizde ürettiğimiz midyelerimizde pazar payımızı artırıyoruz. Sektörde lider konumumuzu daha da güçlendirmek için sürekli yenilikler ve yatırımlar yapıyoruz. Dünya genelinde su ürünleri üreticileri arasında ilk 5 içine girme hedefimiz var.
✓ Dardanel olarak bu yıl 40. yılımızı kutluyoruz. 40 yıldır girişimcilik ve yenilikçilik ruhumuzu hiç kaybetmedik. Ar-Ge ve inovasyon en güçlü kaslarımız. Her ürün kategorisinde stratejik olarak yenilikçi markalar oluşturuyoruz ve yeni ürünlerle piyasayı etkili bir şekilde yönlendiriyoruz. Teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyor, üretim süreçlerimizi bu doğrultuda geliştiriyoruz. Sadece Türkiye değil, dünya çapındaki tüketim alışkanlıklarını izliyor, analiz ediyor ve mevcut pazarlardaki iletişimimizi sıcak tutarak yeni pazarlara açılıyoruz. En önemlisi, daima ileriye bakıyoruz ve geçmişteki başarılarımıza güvenerek geleceğe odaklanıyoruz.
✓ Yeni kurulmuş firmalara bu noktada kendilerini sürekli yenilemelerini ve geliştirmelerini tavsiye ederim. Öğrenme ve merak duygusundan hiçbir zaman vazgeçmemek gerekir. İşletmelere ilk aşamada yüksek gelir değil, sürdürülebilir gelir; hızlı büyüme değil, kontrollü büyüme; çok üretmek değil, katma değerli üretim ve elbette tüm bunların doğru bir şekilde yapılmasıyla ortaya çıkacak olan markalarına mutlaka yatırım yapmayı unutmamaları gerekir. Ürün müşterin talepleri ve beklentilerine göre, marka ise müşterinin algısına göre oluşturulmalı.
LC Waikiki pazaryerine dönüştü, Trendyol ve Hepsiburada’ya rakip oldu!