TikTok nedir?

TikTok son yılların en popüler ve en dikkatleri üzerine çeken uygulaması olmayı başardı. Uygulama bugün 1 milyardan fazla kişi tarafından kullanılıyor olsa da “TikTok nedir?”, “En ünlü tiktokerlar kimlerdir?” ve en önemlisi “TikTok tehlikeli midir?” soruları hala pek çok kişi tarafından soruluyor.

Eylül 2016’da ByteDance tarafından piyasaya sürülen TikTok, temelde 15 saniyelik kısa videolar üretilen bir sosyal medya uygulaması. Musical.ly bazında geliştirilen uygulama, kısa zamanda önce Asya’da sonra tüm dünyada yayılara büyük bir popülerlik kazandı. Yediden yetmişe her yaştan insanın kendini ifade ettiği bir mecra haline gelen uygulama bugün 150 ülkede 1,2 milyar kullanıcıya ulaştı.

TikTok uygulaması, kullanıcıların genellikle arka planda müzik veya dublaj olan 15 saniyelik videolar oluşturarak dans, klip ya da eğlence içerikleri çekmesine olanak tanıyor. Birkaç videoyu art arda ekleyerek daha uzun videolar yüklemek mümkün olsa da toplam en fazla 60 saniyelik videolar yüklemek mümkün oluyor. Kulağa oldukça basit gelse de, genç kullanıcılar yaratıcılıklarını sergileyerek profesyonel video yapımcılarına taş çıkaracak içerikler üretmeye başladı. Akım üstüne akım ile milyonları kitleyen uygulama özellikle z kuşağı arasında çılgınlık derecesinde popüler bir uygulama oldu.

TikTok kuralları gereğince, TikTok kullanıcısı olmak için 13 yaşından büyük olmak gerekmektedir. 18 yaşından küçük kullanıcıların da ebeveynlerinden onay aldıklarını beyan etmeleri gerekiyor. Bununla birlikte, TikTok içerisinde yapılan genel bir gezinti sayesinde bile çok küçük yaşta kullanıcılar olduğu görülebiliyor. Tiktok’da düzenli paylaşım yapan içerik üreticilere ise tiktoker denir.

“TikTok’un Çinli rakibi Kuaishou aylık 1 milyar kullanıcıya ulaştı” haberini okumak için tıklayın!

TikTok ne zaman kuruldu?

TikTok, Eylül 2016’da, ByteDance tarafından kuruldu. Uygulama Çin’de Douyin adıyla piyasaya sürülmüştü, ancak Eylül 2017’de Endonezya’da yayılmaya başlamasıyla uluslararası pazara uygun olması için TikTok ismini aldı. Aynı yıl ByteDance, Musical.ly’i 1 milyar dolara satın aldı. Şangay merkezli olmasına karşılık Santa Monica’da ofisi bulunan Musical.ly, Amerikan gençlerini hedefleyen müzik tabanlı bir sosyal medya uygulamasıydı.

Bu arada, müzikli videolarla meşhur olan sosyal medya uygulaması, Şubat 2018’de, müzikten para kazanmak için Modern Sky ile bir sözleşme imzaladı.

Bu dijital platformun kullanıcı tabanından yararlanmak isteyen TikTok, 2 Ağustos 2018’de daha büyük bir video topluluğu oluşturmak için Musical.ly’de var olan mevcut hesaplar ve verileri, tek bir uygulamada bir araya getirdi. Böylece TikTok dev bir veri tabanı elde etmiş oldu.

Tiktok’un kurucusu kimdir?

TikTok Çinli teknoloji şirketi ByteDance tarafından piyasaya sürüldü. Pekin merkezli firma, milyarder Zhang Yiming tarafından 2012’de kuruldu. ByteDance sayesinde, Zhang’ın kişisel servetinin 44,5 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor.

ByteDance 2012 yılında ilk kurulduğunda ana ürünü bir haber ve bilgi platformu olan Toutiao’ydu. Ardından yeni girişimlerle firma Musical.ly, BuzzVideo, Vigo Video gibi çeşitli video uygulamalarının sahibi oldu.

En ünlü tiktokerlar kimlerdir?

TikTok şu an dünya genelinde 1,2 milyar kullanıcıya ulaşmış durumda. Uygulamanın algoritması sayesinde kullanıcılar çok hızlı bir şekilde anında milyonlarca insana erişebiliyor. Böyle olunca da hemen her yerden TikTok fenomenleri de ortaya çıkıyor. Peki, dünyanın ve Türkiye’nin en ünlü tiktokerları kimlerdir? En çok hangi tiktokerlar izleniyor?

Dünyanın en ünlü tiktokerları kimdir?

“Dünyanın en ünlü tiktokerları kim?” ve “Dünyanın en ünlü tiktokerlarının ne kadar takipçisi var?” soruları pek çok kişi tarafından merak ediliyor. Doğrusu kişiler ve rakamlar zaman içerisinde değişiklik gösterebiliyor. Buna karşın, güncel takipçi sayılarına baktığımızda, dünyanın en ünlü tiktokerı Charli D’Amelio olarak karşımıza çıkıyor. Rakiplerini geride bırakan Charli 119,5 Milyon takipçiye sahip. Ayrıca kız kardeşi Dixie D’Amelio da kendisi gibi bir tiktok fenomeni ve dünya genelinde 9. sırada yer alıyor.

Charli’nin hemen ardından kendisini Khabane Lame takip ediyor. Yüz ifadesi ve tepki videolarıyla ünlü olan Khabane’nin 85,6 milyon takipçisi bulunuyor. Listede ayrıca Zach King gibi özel efekt ustaları ya da Will Smith gibi ünlü isimler de bulunuyor.

Dünyanın en ünlü 10 tiktokerını sıralayacak olursak;

• Charli D’Amelio (119,5 milyon)
• Khabane Lame (85,6 milyon)
• Bella Porch (75,2 milyon)
• Zach King (62,1 milyon)
• Will Smith (57,8 milyon)
• TikTok (55,3 milyon)
• Spencer Polanco Knight (53,6 milyon)
• Dixie D’Amelio (53,1 milyon)
• Loren Gray (52,8 milyon)

Tüm bu isimlerin takipçi sayısı her geçen gün artmaya devam ediyor. Ayrıca listeye zaman zaman listeye yeni isimler eklenerek dünya çapından milyonlarla kullanıcıya videolarıyla ulaşıyor.

Aslında TikTok’ta takipçi kazanmak pek çok sosyal medya uygulamasına göre daha kolay. Bu konuda çeşitli deneyler yapan bazı sosyal medya fenomenleri, yalnızca TikTok akımlarını kopyalayıp düzenli olarak paylaşım yaparak bir haftada binlerce takipçiye ulaşabildiklerini gördü. TikTok’un algoritması içeriklerin çok daha fazla kullanıcıya yayılmasını sağlayacak şekilde çalışıyor. Bu sayede içerik sahipleri hem daha fazla izlenme hem de daha fazla takipçi kasıyor.

Türkiye’nin en ünlü tiktokerları kimlerdir?

• Czn Burak (43,3 milyon)
• nnursema (15,4 milyon)
• korayzeynep-ZINK Tv (8,6 milyon)
• Ceren Yaldız (8 milyon)
• Cemre Solmaz (7,9 milyon)
• sera (6,8 milyon)
• Ezgizem-Ezgi Gizem (6,4 milyon)
• beyazgolge-Orhan Çayan (6,2 milyon)
• deliyiz.46-Doğanay (5,4 milyon)
• sanatsokakta-Emre Balım (4,6 milyon)

TikTok’ta nasıl fenomen olunur?

TikTok uygulamasını indirenlerin büyük bir kısmı içerikleri merak ettiği ve izlemek istediği için indiriyor. Bununla birlikte, TikTok’ta kendisi de video çeken ve bir TikTok fenomeni olmak isteyen pek çok kişi de mevcut. Bu noktada, “Nasıl TikTok fenomeni olurum?” ya da “TikTok’da nasıl çok izlenirim?” diyenler için birtakım taktikler de mevcut.

Bunun için öncelikle, çoğu sosyal medya uygulaması gibi TikTok uygulaması da takipçi sayınız ve videolarınızın beğenisine göre sizi daha çok ya da daha az ön plana çıkarıyor. Ayrıca uygulamanın algoritması her kullanıcıya ilgi alanlarına göre videolar sunuyor. Kullanıcılar beğenmedikleri içerikleri reddedebilir, bir daha onları görmemeyi sağlayabilir.

Sonuç olarak, nasıl bir kitleye hitap edileceği öncelikle belirlenerek bu kitleye uygun içerikler üzerine yoğunlaşmak gerekiyor. Benzer tarzdaki TikTok içeriklerini inceleyerek insanların nelere ilgi gösterdiği, nelerin sevilip sevilmediği ve nelerin trend olduğu rahatlıkla anlaşılabilir.

• Tarza karar verildikten sonra sırada kullanıcı adını seçmek var. Pek çok kullanıcı kendi adından oluşan kombinasyonları tercih ederken tamamen farklı takma isimler kullanan kişiler de oluyor. Kullanıcı adının içeriklerle uyumlu olması artı bir puan olabilir.
• Muhakkak trendlerin takip edilmesi gerekli. Bire bir trendleri kopyalayarak kısa zamanda binlerce izleyiciye ulaşmak mümkün. Bununla birlikte, bu trendlerden esinlenerek özgün ve takipçilerin beğenisine uygun içerikler de hem sevilecek hem de popülariteyi artıracaktır.
• Özellikle markalar, trendleri kendilerine uyarlayarak paylaşım yapabilir. Bu hem sempatik hem etkili olur.
• İlgi çekici videolar üretmek için efektler, düetler ya da ağır çekimler kullanılabilir.
• Genellikle eğlenceli olmak önemli. TikTok’ta pek çok farklı içerik üreticisi olsa da en çok sevilen içerikler genellikle eğlence kategorisinden.
• Farklık sosyal mecralardaki trendleri de takip ederek bunları TikTok videolarına uygulamak da mümkün.
• Etiketler TikTok’ta da son dokunuş adına büyük önem taşıyor. Etiketler videoların daha çok kişi tarafından görülmesini sağlayabilir. Doğru etiketleri kullanmanız izleyici sayısını artırarak hem takipçi hem de beğeni sayılarının da yükselmesini sağlayacaktır.
• Popüler etiketler kullanmak önemli, ancak sırf daha çok kullanıcıya ulaşmak için tamamen alakasız etiketler kullanılmamalı. Genel TikTok etiketleri ya da benzer videolarda kullanılan, içerik ile alakalı etiketler doğru ve yeterli izleyiciye ulaşılmasını sağlar.
• Muhakkak düzenli ve sık paylaşım yapılmalı. Hızlı bir başlangıç için her gün paylaşım yapılabilir.
• Bir seferde birden fazla içerik hazırlanıp sıraya konulabilir.
• Diğer sosyal medya platformlarında da videolar TikTok kullanıcı adıyla paylaşılabilir.

Tiktok tehlikeli midir? Tiktok çocuklar için uygun mudur?

Uygulamanın müthiş bir ün ve popülerlik yakalamasının ardından kimi rahatsız edici olayda adının geçmesiyle birlikte “Tiktok uygulaması tehlikeli mi?” sorusu gündeme gelmeye başladı. Özellikle ergenlik çağında çocukları olan ebeveynler için, TikTok söz konusu olduğunda, çocuklarının fiziksel ve psikolojik olarak zarar görüp görmeyeceği merak konusu haline dönüşmüştür.

Öncelikle söylemek gerekiyor ki, uygulamanın kendi çapında herhangi bir şekilde bir bireye zarar verebilecek bir yapısı yok. Buna karşın, kullanıcılar arasındaki akımlar, üretilen birtakım içerikler ve bazı sohbetler TikTok’un zararlı olabileceğini gösteriyor. Tiktok’un zararları olarak gösterilebilecek bu konular özellikle çocukların gelişimine önemli miktarda olumsuz etkiye neden olabilmektedir. Öyle ki bu etkiler günümüzde konuşulmaya başlanmış, hatta bazı ülkelerin TikTok’u yasaklamasına kadar giden bir süreci başlatmıştır.

Tik Tok zararları arasında bulunan pek çok olumsuz etki arasında çocukların gelişimini olumsuz etkileyen unsurlar bulunuyor. Küfür, çıplaklık, şiddet ya da birtakım değerleri aşağılama gibi belirli bir yaş düzeyinin altındaki çocuklar için uygun olmayan içeriklere yönelik belirgin bir eğilimin olması TikTokçuların ve TikTok uygulamasının sıklıkla eleştirilmesine neden olmaktadır.

Tiktok uygulamasının olası zararlı etkileri genel olarak şu şekilde sıralanabilir:

• Bağımlılık yapıcı bir uygulama olması,
• Zorbalık, şiddet ve orantısız güç kullanımının olduğu çokça içerik bulunması,
• Özellikle gençler arasında yapılan video içeriklerde, sağlık, etnik aidiyet, ekonomik durum ve cinsiyet gibi karşılaştırılmaması gereken unsuların karşılaştırılması,
• Bazı akımların gerçek anlamda hayati risklere yol açıyor olması (Pandeminin başlangıcında oraya çıkan ve TikTokçuların klozet yaladığı “Corona Challenge” gibi).

Anlaşılacağı üzere TikTok’un tehlikeleri genellikle içeriklerden ileri gelmektedir. Bu pek çok sosyal medyada karşılaşabileceğimiz bir durum olsa da TikTok’un özellikle Türkiye’deki genel içerik akışına baktığımızda çok da iç açıcı bir tabloyla karşılaşmıyoruz.

TikTok uygulamasında tehlikeli akımlar

Tiktok uygulamasında her dönem farklı bir içerik popülerlik kazanıp bir “akım” haline gelebiliyor. Çeşitli meydan okumalar, danslar, düetler ya da skeçler TikTok içerik üreticileri tarafından dönem dönem benimseniyor. Bununla birlikte, bu akımların hepsi pek de masum olmayabiliyor. Özellikle şaka akımları veya bazı maydan okumalar ciddi hayati tehlike oluşturabilecek seviyelere çıkıp endişe verici bir tablo oluşturabiliyor.

Örnek vermek gerekirse, geçtiğimiz yıllarda TikTok’ta telefon şarj cihazı ve priz arasına bir madeni para bırakma akımı başlatılmıştı. Sonuç olarak, daha başından ne kadar tehlikeli olduğu belli olan bir eylem, bir akım haline gelip bir sürü genç tarafından denenmişti. Bu akım haliyle pek çok kullanıcının yaralanmasına ya da pek çok evde yangın çıkmasına sebep olmuştu. Üstelik bu videolar internette dolaşmaya başlamıştı.

Tehlikeli akımların dışında bir başka sorun ise gençlerin yıllardan beri uyarıldığı internet zorbalığı konusu. TikTok’ta pek çok kullanıcı akran zorbalığına uğradığını belirtiyor. Özellikle Türkiye’de, TikTok’ta kötü, “cringe” ve zararlı videolar üreten kalabalık bir kitlenin var olmasının yanı sıra, bir de sadece bu kötü içeriklerle değil; videodaki kişilerle, onların görünüşleri, ekonomik durumları, sağlıkları veya cinsiyetleri üzerinden de dalga geçip zorbalık yapan büyük bir kitle bulunmakta. Dünya genelinde, hem videolarıyla dalga geçildiğini hem de kendileriyle dalga geçilen videolar üretildiğini söyleyen genç yaşta kullanıcılar mevcut.

TikTok’un son dönemlerde özellikle ebeveynler için en tehlikeli yanlarından biri de canlı yayınlar oluyor. Canlı yayınlarda bağış toplayabilen içerik üreticileri özellikle anne-babalarının kredi kartlarını alan çocuklardan ciddi miktarda para toplayabiliyor. Bu uğurda “Kim daha çok para toplayacak?” konseptli yarışmalar yaptıklarını söyleyen içerik üreticilerinden hasta aile üyelerini sergileyenlere, hatta çıplaklıkla bağış toplayanlarına kadar farklı farklı kişiler bulunuyor. Çocukların büyük bir kolaylıkla bu canlı yayınlara erişip bir de para gönderebilecek olmasıysa elbette en büyük sorunlardan birini oluşturuyor.

TikTok gibi uygulamalar, çocukların kötü niyetli kişiler tarafından istismar edilmesine sebep olabiliyor. Özellikle, özel mesaj özelliğinin de pek çok sosyal mecrada olduğu gibi bulunuyor olması, ailelerin çocuklarının hesaplarına dikkat etmesibi gerektiriyor. Ebeveyn kontrol yazılımı şirketi Qustodio’da Dijital Aile Uzmanı Theresa Desuyo, “Uygulamaya kimlerin katılabileceğine dair herhangi bir kısıtlama yok ve neredeyse herkesle bağlantı kurarak uluslararası alanda kullanılıyor” dedi. Bunların dışında bir çok devlette vatandaşların bilgilerinin Çin hükümünetinin eline geçeceği endişesi ile yasaklama dahil birçok önlem almayı planlamaktadır.

TikTok’u yasaklayan ülkeler

Yukarıda sıralanan durumlar söz konusu olduğunda TikTok’u yasaklayarak doğrudan problemi çözmeye karar veren bazı ülkeler mevcut. Bu ülkelerin kendi siyasi sebeplerinin olmasının yanı sıra asıl sebepleri TikTok’un özellikle çocuklar için zararlı bulunması. TikTok’u yasaklayan ülkeler arasında;

• Pakistan,
• Hindistan,
• Hong Kong,

bulunmaktadır. Bu ülkelerin yanı sıra bir sürü ülke TikTok’u yasaklayıp yasaklamama konusunda düşünme aşamasında. Şu an bu konuda görüşmelere devam eden ülkeler de mevcut.

TikTok neden yasaklandı?

TikTok’un Pakistan, Hindistan ve Hong Kong’da yasaklanması ve yasaklamayı isteyen ülkelerde görüşülmesinin sebepleri genellikle üretilen sakıncalı içeriklerle alakalı.

• Çocukların gelişimi konusu ile ilgili negatif etkilerin bulunması ve ergenlere yanlış örnek olması,
• Uygulama kapsamında şiddet içeriklerinin pozitif bir şekilde yansıtılması, şiddete özendirme,
• Zararlı düzeyde çıplaklığın ve cinselliğin içeriklerde yer alıyor olması,
• Çocuklar arasında kıyaslamanın besbelli bir şekilde açığa çıkması ve bu durumun çocuk gelişimini negatif yönde etkilemesi,
• Var olan akımlarda hayati tehlikeye yol açabilecek eylemlerin gerçekleştirilmesi, hayatın riske atılması ve akımlar kapsamında fiziksel zarar görebilme olasılığının olması,
• Yüksek düzeyde bağımlılık etkisi,
• Politik nedenler.

TikTok’u yasaklamak isteyen ülkeler neler?

TikTok uygulamasını en azından bir kez olsun yasaklamayı düşünen ve bu konuda görüşmeler yapan pek çok sayıda ülke mevcut. Bu ülkelerin başında sıklıkla gündeme gelen isim ise A.B.D. Şu an uygulama hala aktif olsa da kaldırılmasına kesin gözle bakılıyor. Özellikle Çin menşeili olduğundan ötürü programın mahremiyet ilkelerini bozduğu gerekçesi A.B.D.’de daha yüksek makamlarca dile getirilerek tartışılmaya açılmıştır.

TikTok’u yasaklamayı planlayan bir diğer ülke ise elbette Japonya. Çin hükümetinin düşmanı olarak bilinen Japonya da Amerika ile benzer şekilde güvenlik ve mahremiyet konusundaki endişeleri sebebiyle uygulamayı yasaklamayı düşünmekte. Ayrıca, çocukların ve ergenlerin gelişimine negatif etkileri bulunduğunu da savunan hükümet, çocuklardan uzak tutulması tarafında bir görüşe de sahip. Bu kapsamda, Japonya özelinde de yakın bir zamanda bir TikTok banı uygulanacak gibi görünüyor.

Bu konuda hala bir uzlaşmaya varamamış bir isim ise İngiltere. Uygulamanın negatif etkileri sebebiyle yasaklanması gerekitğini düşünenler olsa da İngiltere’de tam bir fikir birliğine varıldığı söylenemez. Yine de yasaklama konusu ile ilgili siyasi tartışmalar her geçen gün daha çok artmaktadır.

İtalya’da TikTok’a yaş sınırı

Söz konusu TikTok’u yasaklamak olduğunda, daha farklı orta yol yöntemlere giden ülkeler de mevcut. Uygulamanın ne kadar tehlikeli olabildiğinin somut bir örneğini deneyimleyen İtalya da bu ülkelerden biri olarak Tiktok kullanıcılarına yaş sınırı getirdi.

Geçtiğimiz senelerde uygulama üzerinde başlayan “kendini boğarak bayıltma” akımına katılan ve kendi boğazını bir bornoz kemeriyle dolayan 10 yaşındaki bir çocuğun ölümü sonrasında 13 yaşından küçüklerin uygulamayı kullanması yasaklandı. Sicilya’nın Palermo kentinde yaşayan çocuğun bu “oyunu” oynarken nefessiz kaldığı ve öldüğü belirtildi.

İtalya’yı sarsan bu korkunç ölümle ilgili savcılık soruşturma başlatırken, İtalyan yetkililer 13 yaşın altındakileri sisteme giriş yasağı getirdi.

Tüm bunlar göz önüne alındığında, sorumlu bir sosyal medya kullanımının önemli olduğu görülüyor. TikTok’a şu an 13 yaş altı çocukların kayıt olması yasak olsa da uygulamada daha genç yaşta kişiler olduğu görülebiliyor. Çocukları bu konuda bilgilendirip, belirli yaş altındayken uzak tutmak güvenlik açısından en iyisi.

Ayrıca, gençleri çeşitli içeriklere karşı eğitmek de TikTok’ta güvenli bir ortam yaratılması için önemli. Özgün, eğlenceli ve topluluk kurallarına uygun paylaşımlarla TikTok fenomeni olmak mümkün. Zaten hem dünya hem de Türkiye’de ünlü olan kişilere baktığımızda içeriklerin ağırlıklı olarak bu şekilde olduğunu görüyoruz.

Türkiye’nin en etkili TikToker’ları