Metaverse’teki arsalar nasıl değerlenecek?
Makinelerin yarattığı web içeriklerine girdiğimiz bir dönemde diye başlayacağım, sonra başa geri döneceğim. WWW domainlerini hatırlayalım, bir dönem alan adı (domain) al sat furyası vardı. Bunun temelinde ise iki neden vardı, arama motoru optimizasyonu ve alan adı prestiji. Bir anda, alan adı al sat yapan ve bu işin emlakçılığına soyunan onlarca amatör oyuncular ve profesyonel şirketler ortaya çıktı. Hatta, amatörlerin gerçekleştirdiği satışlar bültenlere kadar düştü. Sonrasında ise, alan adı furyası düşüşe geçti. Neden mi? Çünkü arama motoru optimizasyonunda üretmek alan adının değerinin üzerine çıktı, aynı anda daha önce ismini hiç duymadığımız isimler reklamın gücü ile jenerik isimlerden ağır basar oldu. Alan adı sahiplerinin elinde ise yüzlerce alan adı başına aylık maliyet ve düşen talepler oldu. Buradan çıkarmak istediğim ders şu, teknolojinin büyüdüğü dünyada al sat yaparak para kazanmak düşüşe devam edecek ve sahip olduğunuz ürüne katma değerli bir servis sağlamak veya büyük bir oyuncunun dikkatini çekmek için yine katma değerli üretim yükselecek.
Metaverse dünyasından arsa alanların dikkatine!
Umuyorum ki arsalarınız bir şekilde o arsaya değer sağlayacağını düşünen birileri tarafından değerlenir. Henüz tam anlamıyla olgunluğa düşmeden birkaç fikir paylaşmak isterim. Nasıl değerlendirilebileceğine dair belki bir gün işimize yarar veya yazdığım kelimeler eski web tarihinde arşivde yerini bulur.
Arsanızı gezilebilir bir hale getirmek:
İnternet hızlanıyor ve inanılmaz yöntemler ortaya çıkıyor. Paylaşılabilen internet noktaları (ücretli dağıtıcılar) veya uydu internet gibi. Bu ne demek? İmkânı olan herkese eşit ve hızlı internet verilmesi! Tüketimi çok daha hızlandıracak ve hizmeti bir o kadar eş zamanlı hale getirecek demektir. Peki ben, senin aldığın arsaya neden geleyim? Geleceksem neden para ödeyeyim? Mesela güzel bir manzaraya sahipseniz ve evinizin etrafını akıllı kameralarla çevirip bunu dijital arsanıza bir şekilde aktarabildiyseniz ve ben de bu manzarayı izlemek istiyorsam canlı olarak, bunun için birkaç coin ortaya atabilirim.
Arsanızdan eşya satın alınabilir:
İkinci el eşyalarınızı sergileyebileceğiniz bir ortam yaratabilir, ürettiğiniz bir ürün var ise sergileyebilirsiniz. Şahıslara deneyim yaşatabildiğiniz sürece satışı gerçekleştirmeniz her zaman mümkün!
Beni en çok heyecanlandıran haberlerden birisi, Japon bilim adamlarının dijital ortamdaki bir plakadan farklı tatları da dijital ortamdan deneyimletebilmesi. Bunun artık sonu yok, metaverse evreninde tat testi yapmak için bu plakaların fabrikasyon üretimi ve tüketicilere satışı ve sonrasında dijital lezzet rekabetine girilmesi. Bu dünyada mutfağınızı tüm dünyaya açabileceğinizi ümit ediyorum. Akıllı masaj koltuklarıyla uzman masörün size masaj yapabiliyor olması veya tıp dünyasında robotik cerrahinin daha ileriye giderek bize evlerde bile müdahale edebilmesi? Dediğim gibi, önümüze 20 sene koyup neler olabileceğini sadece hayal etmemiz gerekiyor. Keza bugün, geçmişteki değerli isimlerin hayalleri doğrultusunda gerçekleşmiş bir geleceğin içinde yaşadığımızı unutmamak gerek…
Ne yazık ki “zamanında Moda’dan arsa alma imkânım vardı almadım” diyenlerin bu evrende satın aldığı arsalardan geçmiş kayıplarını kurtarması beklentilerim içinde değil. Kafasında komik bir şapkayla arsanıza gelecek bir müteahhit “bu arsayı bana kaça satarsın” veya “gel site yapalım sana da 2 ev bırakayım” demeyecek. Yatırım yaparken, bu sefer teknolojinin evrimini görmezden gelmeyelim.
Orada bir metaverse var uzakta: Eski bir kavram mı? Yepyeni bir buluş mu?