Ahmet Pura yazdı: “Yeni yıl radikal değişimlerle geliyor!”
2023 yılı tüm dünyaya enflasyonu hatırlattı diyebiliriz. Bizim inişli çıkışlı yıllar boyu yaşadığımız enflasyon, makro düzeyde 80’lerden beri en yüksek orana ulaştı. Aslında ekonomistlerin pandemiden sonra beklentisi de bu yöndeydi. Dolayısıyla hazırlıksız yakalanmadık fakat iyi gitmeyen ekonomiyle baş etmeye çalışırken, bir yandan da teknolojide çılgın gelişmeler yaşanıyor. Biz tam metaverse ile tanıştık, neler yapabiliriz derken yapay zeka neredeyse bir gecede onu rafa kaldırdı. 2024’ün tüm bildiklerimizi radikal bir şekilde değiştireceğini şimdiden görüyoruz. Bu dönüşüme en iyi cevabın reklam ve pazarlama sektöründen geleceğini söylemeliyim. Çünkü bizim sektörümüz tüketici davranışlarındaki değişimi iki yıldır deneyimliyor, buna göre iletişim çalışmalarını kalibre ediyor.
2023’te İstanbul’da gerçekleşen WFA Küresel Pazarlama Konferansı’nda ülkemize gelen pazarlama liderleriyle birlikte, konferansın ana teması olan “Sürdürülebilir Büyüme” için neler yapılabileceğini bir hafta boyunca tartıştık. Çünkü dönüşüm sancıları geçiren dünyada sürdürülebilir büyüme için sadece ekonomik ve çevresel faktörler değil teknoloji evriminin sektöre etkisinden başlayıp yaratıcılık, eşitlik ve kapsayıcılık eksenlerinde de konuyu irdelemek gerekiyor.
Kimse cross-media ölçümü konusunda endişe etmesin!
2023 bir hazırlık yılı oldu, 2024’ü karşılama yılı gibi düşünebiliriz, zira asıl transformasyon yılı 2024 olacak. Öncelikli konularımızın başında, her yıl artan mecra yatırımlarımızın geri dönüşünü bütüncül bir yaklaşımla ölçmek ve ölçümü tek bir çatı altında birleştirmek olacak. Bakın İngiltere, Amerika en gelişmiş reklam pazarları ve son üç yıldır WFA ile birlikte yoğunlukla cross-media ölçümü üzerinde çalışıyorlar, gelecek yıl ilk verileri almaya başlayacaklar. Şimdi Almanya da devreye girdi. 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 90 büyüyen, 2023’te daha ilk altı ayda yüzde 79 büyüme gösteren, dijitaldeki çift haneli büyümesinden övgüyle bahsedilen Türkiye’nin, 2024’te cross-media ölçümüne başlayan dördüncü ülke olması için çalışmalıyız. Kimsenin bu konuda endişe etmesine gerek yok çünkü bu sayede sektöre şeffaflık, güven ve daha sağlıklı büyüme gelecek, herkes parasını kazanmaya devam edecek.
“Türkiye’nin, 2024’te cross-media ölçümüne başlayan dördüncü ülke olması için çalışmalıyız. Kimsenin bu konuda endişe etmesine gerek yok çünkü bu sayede sektöre şeffaflık, güven ve daha sağlıklı büyüme gelecek, herkes parasını kazanmaya devam edecek.”
Hedef “Sorumlu Reklamcılık”…
2024’e girerken dönüşümü en iyi şekilde yönetebilmek için, birlik olmak adına çok önemli bir gelişme yaşanıyor. İki yıl önce RVD, RD, IAB ve MMA Türkiye’nin tüm dünyaya örnek olan birlikteliğiyle kurulan Dijital Pazarlama İletişimi Platformu DPİP’in resmi konuma dönüşümünü sağlıyoruz. İlk aşamada açıkhavayı temsilen ARVAK ve radyoyu temsilen URYAD üyelerinin de katılımıyla “Reklam ve Pazarlama İletişimi Derneği – REPİD” olarak dernekleşme süreci tamamlanmak üzere, yılın ilk çeyreğinde 1. Genel Kurulu toplayacağız. Bu ne demek biliyor musunuz? Artık ülkemizde küresel standartlara uygun “Sorumlu Reklamcılık” ekosistemi tam anlamıyla oluşacak demek. Sağlıklı ve sürdürülebilir büyüme, organize biçimde tesis edilecek demek. REPİD’in öncelik vereceği konuların başında cross-media ölçümü, marka güvenliği, sürdürülebilirlik, Reklamda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, sektörel mevzuat konuları, eğitimler ve Reklamın Ekonomiye Katkısı gibi makro düzeydeki sektör araştırmaları olacak.
Yaş ve beden ayrımı üzerine de gideceğiz
Gelecek yıl Reklamda Toplumsal Cinsiyet Eşitliği çalışmalarının kapsamı da genişleyecek. Effie Ödüllü ve Finalist TV reklamları üzerinden 2018’den beri sürdürdüğümüz araştırmamızın sonuçlarını baz alarak bugüne kadar bıkmadan, usanmadan yaptığımız çağrılarla, reklamda kadın dış ses ve ana karakter kullanımı iyi seviyelere geldi ama biz 2024’te daha fazlasını istiyoruz sektörden: Yaş ve beden ayrımı üzerine de gideceğiz. Son rapora göre, TV reklamlarında kadınlar daha genç yaşlarda temsil edilmeye devam ediyor. Kadın ana karakterlerin yarısından fazlası 20’li yaşlarında gösteriliyor. 50 yaş üstü kadınlar, ana karakter olarak reklamlarda neredeyse yok. Büyük beden kadın ana karakterlerin görünürlük oranı ise yüzde 5, buna karşın erkeklerin temsiliyeti kadınların sekiz katı. Bugüne kadar her konuşmamda, kadın dış ses kullanımını artırmak için sektöre çağrılar yaptım “artık kesin şu erkeklerin sesini!” dedim. Şimdi de “kadınlarda yaş ve beden ölçüsü ayrımına son” diyeceğimiz günlere geldik.
“Bugüne kadar her konuşmamda, kadın dış ses kullanımını artırmak için sektöre çağrılar yaptım ‘artık kesin şu erkeklerin sesini!’ dedim. Şimdi de ‘kadınlarda yaş ve beden ölçüsü ayrımına son’ diyeceğimiz günlere geldik.”
Sorumlu Influencer Sertifika Projesi
Çok önemsediğimiz bir konu daha var: Yatırım hacmi 2022’de 1,96 milyar TL’ye, 2023 ilk yarıda nerdeyse geçen yılın toplamı kadar bir hacme, 1,71 milyar TL’ye ulaşan dijital mecra yatırımları içinde yüzde 57 ile ilk sırada bulunan influencer’lar var. Araştırmalara göre tüketicilerin güvenilir tavsiye kaynaklarından biri olarak gördüğü influencer’larla gerçekleştirilen reklam ve iletişim faaliyetlerinde, etik kurallara ve yönetmeliklere uygunluğun sağlanması için Ticaret Bakanlığı desteği ve RÖK’ün koordinasyonunda Sorumlu Influencer Sertifika Projesi üzerinde çalışmaya başlıyoruz.
“Influencer’larla gerçekleştirilen reklam ve iletişim faaliyetlerinde, etik kurallara ve yönetmeliklere uygunluğun sağlanması için Ticaret Bakanlığı desteği ve RÖK’ün koordinasyonunda Sorumlu Influencer Sertifika Projesi üzerinde çalışmaya başlıyoruz.”
En iyi örneği araştırdık, şu anda Fransa özdenetim otoritesinin uyguladığı güzel bir çalışma var, benzer hatta daha verimli çalışan bir sistemi ülkemize mutlaka ve bir an önce adapte etmeliyiz ki tüketiciyle direkt temasta olan bu arkadaşlarımızın daha iyi ve kaliteli işler yapmasını sağlarken hem markalarımızı hem de tüketicilerimizi dönüşü olmayan olumsuz sonuçlardan koruyalım. Demem odur ki: Sektör hacim itibariyle önemli bir boyuta ulaştı ve büyümeye de devam ediyor , ancak içeriğinin ve büyümenin de bizlere uygun kalitede olması, kontrol edilebilir olmasını sağlamak ana görevimizdir.
Manyetolu telefondan başlayıp yapay zekaya ulaşan 50 yıllık deneyimimde, bugün sektörümüzün güçlü konumunu anlatır olmaktan mutluluk duyuyorum.