Bir süredir erişim engeliyle gündemde Ekşi Sözlük… Yapılan itirazlar sonucu önce “erişim engelinin kaldırılmasına” ancak hemen ardından “erişim engelinin kaldırılması kararının da kaldırılmasına” karar verildi. Hala itirazlar devam ederken, engelleme kararının ifade özgürlüğüne vurulmuş bir darbe olup olmadığı tartışılıyor. Konuyla ilgili tüm merak edilenleri Ekşi Sözlük CEO’su Başak Purut’a sorduk. Purut, “Yapılan tek kelimeyle sansür” diyor…
Engellenen birimizin sesi ise aslında bu hepimizin sesidir” diyen Ekşi Sözlük CEO’su Başak Purut, Sözlük’e erişim engelinin sadece bir internet sitesine erişim engeli olarak görülmemesi gerektiğini vurguluyor ve karara AYM’de itiraz edeceklerini söylüyor. Erişim engeli hala devam ediyor ancak bu engellerin aşılacağına olan inanç tam. Zira Ekşi Sözlük için yeni bir dönemin temelleri de atılıyor bu günlerde. Yeni politikalar kapsamında Sözlük’te başlık açabilme ve başlıkların gündeme taşınması konusunda yeni kullanıcılara bazı sınırlamalar getirildi. Ancak elbette bu karara da itiraz edenler oldu. Gelen yorumlar çerçevesinde düzeltmeler yapıldığını belirten Purut, bu tür yorumları her zaman değerlendirdiklerini ve hatta yorumlardan beslendiklerini belirtiyor. Çünkü Purut’un söylediğine göre Ekşi Sözlük sınırları içerisinde çok seslilik ve farklı seslerin görünür olması esas…
1999 yılından, yani kuruluşundan bu yana “Kutsal Bilgi Kaynağı” sloganıyla faaliyet gösteren Ekşi Sözlük’te o günden bu yana neler değişti, neler aynı kaldı?
Esasında Ekşi Sözlük’teki değişim olarak adlandırdığımız her şey internet kullanım alışkanlıklarının değişmesiyle paralel ilerledi. Ekşi Sözlük’ün kurulduğu dönemde internet kullanımı günümüzde olduğu kadar yaygın değildi, bugün internet erişimi olmayan neredeyse kimse yok. Bu yaygınlık doğal olarak Ekşi Sözlük’e de yansıdı. Bunun dışında 24 yıl boyunca toplumu değiştiren her şey Ekşi Sözlük’e de aynen yansıdı, burada toplumun birebir yansımasını gözlemleyebilirsiniz. Benim gördüğüm en belirgin iki şeyin toplumdaki kutuplaşma ve günlük hayatta sürekli siyaset konuşulmasının Ekşi Sözlük’e de aynen yansıması olduğunu söyleyebilirim.
Ekşi Sözlük’ün çok fazla dezenformasyon yaydığına dair iddialar var. Siz bu iddiaları nasıl değerlendiriyorsunuz? Dezenformasyona karşı nasıl bir mücadele veriyorsunuz?
Benim bu iddialarda garipsediğim husus şu; tüm mecralarda uzun süredir bu tür çalışmalar yapılıyor, her mecrada belli bir ajandaya hizmet etmek için kullanılan troll ve bot hesaplar var. Tüm mecralar da bunlara dönem dönem müdahale ederek ortamı “temiz” tutmaya çalışıyor. Ekşi Sözlük bu açıdan diğer hiçbir sosyal mecradan farklı durumda değil. Tam tersi Facebook ve Twitter’da bu tür çalışmalar çok daha yoğun şekilde var, Facebook’taki çalışmaların ABD seçim sonuçlarına dahi etki ettiği konuşuluyor ancak bir kesim bu durum sadece Ekşi Sözlük’te varmış gibi bir imaj oluşturma peşinde.
Halbuki diğerlerinden farklı olarak Ekşi Sözlük’ün yapısı, bir konu hakkında tüm yazılanların bir başlık altında toplandığı, bir içeriğin tek başına sunulmadığı veya öne çıkarılmadığı, bir içeriği doğrulayan ve yanlışlayan içeriklerin de aynı başlık altında, birlikte sunulduğu bir akış sağlıyor. Bu sayede herhangi bir içeriğin doğrulanması veya yanlışlanması öncelikle platformun kullanıcıları tarafından yapılıyor. Ekşi Sözlük’ün dinamik yapısı nedeniyle dakikalar içinde bilgi kirliliğini önleyecek içeriğe aynı başlık altında ulaşabiliyorsunuz. Ve tabii ki her mecrada olduğu gibi Ekşi Sözlük’te de kötü niyetli, algı operasyonu amaçlı oluşturulan içeriklere ve kullanıcılara “kötüye kullanım” kapsamında müdahale ediliyor.
Bugünlerde Ekşi Sözlük erişim yasağıyla karşı karşıya. Bu süreci sizden dinleyebilir miyiz? Erişim yasağının ne zaman kaldırılmasını bekliyorsunuz?
21 Şubat’ta tarafımıza hiçbir bildirim yapılmaksızın BTK’nın kararıyla Ekşi Sözlük’e erişim engeli getirildi. BTK’nın bu kararı, 22 Şubat’ta Ankara 4. Sulh Ceza Hakimliği tarafından onaylandı. Karar, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü’nün yazısı ile 5651 sayılı kanunun 8/a maddesi uyarınca verilmiş olup; herhangi bir içerik özelinde değildir.
Yaptığımız itiraz, BTK’nın kararını onaylayan aynı Hakimlik tarafından 2 Mart tarihinde kabul edilerek erişimin engellenmesi kararı kaldırıldı. Ancak bu kararın da aynı gün içerisinde Ankara 5. Sulh Ceza Hakimliği tarafından BTK’nın itirazı üzerine kaldırıldığını öğrendik.
Bu Hakimlik kararı, sitenin tümüne ve sürekli olacak şekilde alındığı için T.C. Anayasası ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’yle güvence altında bulunan ifade özgürlüğü ve haberleşme özgürlüğünün ihlalidir ve yapılan tek kelimeyle sansürdür. Bu süreçte engellenen tek sitenin Türkiye’den doğmuş, Türkiye merkezli, kurumlarla iletişim halinde olan ve mahkeme kararlarını uyguladığı engelleme kararında dahi açıkça kabul edilen Ekşi Sözlük olması anlaşılır değil. Karara AYM’de itiraz edeceğiz. Bu hukuksuz ve kanunsuz sansüre karşı her şekilde mücadele edeceğiz.
Ekşi Sözlüğe erişim engeli getirilmesini Türkiye’deki ifade özgürlüğü açısından nasıl değerlendiriyorsunuz?
Ekşi Sözlük, internet kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte tüm kesimleri kapsayan bir topluluğu barındırmaya başladı. Bu bakımdan, şu kesim yahut bu kesim ayırmadan barınan bu topluluk kendilerine ait bir tartışma ve uzlaşma kültürü oluşturmaya başladı. Bu tartışma ve uzlaşmanın bir tarafının eksik kalması dahi ifade özgürlüğüne büyük darbe vurur. Her kesimden insanın düşüncelerini ifade edebildiği Ekşi Sözlük gibi bir internet sitesinin kolaylıkla erişilebilir olmaması, yalnızca tek seslilik talebiyle açıklanabilir. Bu bakımdan, Ekşi Sözlük’e erişim engelinin sadece bir internet sitesine erişim engeli olarak görülmemesi gerekiyor. Engellenen birimizin sesi ise aslında bu hepimizin sesidir.
Özetle, Ekşi Sözlük tam olarak sesini duyurmak isteyen ancak yeterince erişime sahip olmayanların sesini ülkenin gündemine taşıyan mecradır. Tam olarak da bu nedenle seçim öncesi baskılanmaya çalışılıyor.
“Ekşi Sözlük sesini duyurmak isteyen ancak yeterince erişime sahip olmayanların sesini ülkenin gündemine taşıyan mecradır. Tam olarak da bu nedenle seçim öncesi baskılanmaya çalışılıyor.”
Söz konusu erişim engelinin ardından yeni politikalarınızı açıkladınız. Bu politikalarla ilgili nasıl geri dönüşler alıyorsunuz?
Politika değişikliklerimiz Ekşi Sözlük’ün daha çok kullanıcıya açılabilmesi için planladığımız geliştirmelerin bir parçası ve devamı gelecek. Sözlük’te başlık açabilme ve başlıkların gündeme taşınması konusunda yeni kullanıcılara bazı sınırlamalar getirildi. Yeni kullanıcılar belli sayıda içerik ürettikten ve bekleme süresini tamamladıktan sonra bu imkanlara sahip olabilecekler.
Bu değişikliklere genel olarak olumlu yorumlar geldi ancak tabii ki eleştirel bakanlar da var. Gelen yorumlar çerçevesinde birkaç düzeltme de yapıldı. Bu tür yorumları her zaman değerlendiriyoruz ve bunlardan faydalanıyoruz.
“Politika değişikliklerimiz Ekşi Sözlük’ün daha çok kullanıcıya açılabilmesi için planladığımız geliştirmelerin bir parçası ve devamı gelecek. Sözlük’te başlık açabilme ve başlıkların gündeme taşınması konusunda yeni kullanıcılara bazı sınırlamalar getirildi.”
Aktif kaç yazarınız var?
Ekşi Sözlük, geniş bir kullanıcı tabanına sahip ve çeşitli konular hakkında fikir alışverişi yapmak isteyenler için muazzam bir kaynak. Modadan spora, sanattan teknolojiye kadar her alanda milyonlarca konu başlığına sahip olan Ekşi Sözlük, kullanıcılarının bu konular hakkındaki fikirlerini paylaşmalarına ve tartışmalarına olanak sağlıyor. Yeni bir olay cereyan ettiğinde veya trend başladığında, Ekşi Sözlük’ün ilgili başlıkları ziyaret edilen ilk adreslerden biri. Kullanıcıların olaylar hakkındaki yorumları ve düşünceleri, medya ve diğer platformlar tarafından da sık sık referans alınıyor. Şu an Ekşi Sözlük’te aktif 400 bin civarı kayıtlı kullanıcımız var.
Reklam politikalarınız nasıl? Reklamverenlere ne tür opsiyonlar sunuyorsunuz?
Ekşi Sözlük’te yayınlanacak reklamların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği başta olmak üzere yürürlükte bulunan ilgili tüm mevzuata uygun olması birincil önceliğimiz. Ekşi Sözlük, 1999 yılından bu yana ayda 35 milyon kullanıcının ziyaret ettiği, popülerliğini yitirmeden devam eden, dünya üzerindeki en büyük Türkçe referans kaynağı olarak gösteriliyor. Kaliteli, özgün ve referans gösterilen içeriğe sahip olmasıyla birlikte her zaman arama sonuçlarında üst sıralarda yer alan bir mecra.
Bugüne kadar birçok reklamveren Ekşi Sözlük’te düzenlediği kampanyalarla, özellikle organik arama sonuçlarından referans almak için gelen hedef kitlesine doğrudan ulaşarak marka algısını olumlu yönde etkileme gücüne sahip oldu. Konuşmalar sona erse bile oluşturulan içerikler Ekşi Sözlük’te durmaya devam eder, bu sayede markalar reklam içeriklerinde long-tail avantaj sağlar.
Türkiye’deki en büyük katılımcı sözlük ve ülkedeki en büyük internet topluluklarından birisiniz. Bu topluluğu kaç kişilik bir ekip yönetiyor?
İçerik denetimini sağlamak için hukukçuların yer aldığı profesyonel bir moderasyon ekibimiz var, toplamda ondan fazla kişi moderasyon süreçleriyle ilgileniyor. Başlık düzeltme ve entry taşıma gibi işlemleri yapan gönüllülerden oluşan ekibimiz de var. Bununla birlikte kullanıcılarımız şikayet mekanizmasını da oldukça etkin kullanıyor. Bu da moderasyon ekibinin işini kolaylaştırıyor.
Sizce Ekşi Sözlük Türkiye’de neyi temsil ediyor?
Ekşi Sözlük, Türkiye’de bütün görüşlerin bir arada olmasına hizmet eden ana mecra. Bizce Ekşi Sözlük çok seslilik demek ancak bununla birlikte bu çokça sesin kendine görünürlük kazandığı da bir yer. Diğer sosyal mecralarda ifade ettiğiniz düşüncenin hızla diğer kullanıcılara ulaşması mümkün değilse de Ekşi Sözlük her türden düşünceye aynı görünürlüğü sağlıyor. Bu bakımdan çok sesliliği sağladığı gibi bu seslere görünürlük sağlamak adına da çok önemli bir platform.